Een zwangerschap is een spannende tijd waarin je veel nieuwe ervaringen opdoet en waarin jij je voorbereidt op de komst van jouw kindje. Je winkelt voor kleding, maakt de babykamer in orde en leest je in over de bevalling en de opvoeding. Alles om maar zo goed mogelijk voorbereid te zijn. Maar wat nu als jouw baby prematuur geboren wordt? In dit artikel vertellen we alles over te vroeg geboren kinderen.
De gemiddelde zwangerschap duurt tussen de 37 en de 42 weken. Als moeder heb je de grootste kans om te bevallen in de week van de uitgerekende datum, maar slechts 4% van de vrouwen bevalt ook daadwerkelijk op de uitgerekende datum. Er is ook een kans dat je bevalt voor de 37 weken zwangerschap. Dit gebeurt in 7% van de zwangerschappen. We spreken dan van een premature geboorte. Baby's die voor de 37 weken worden geboren noemen we ook wel te vroeg geboren kindjes of prematuren. Deze kindjes worden vaak geboren voor ze uitontwikkeld zijn in de buik en dat kan gevolgen hebben voor de gezondheid en de ontwikkeling van een baby.
De meeste baby's zijn volgroeid na zo'n 37 weken zwangerschap. De organen zijn uitontwikkeld en jouw voldragen baby is klaar om geboren te worden. Een baby die eerder geboren wordt heeft een risico op complicaties en gezondheidsproblemen en daardoor extra zorg nodig. Hoe vroeger de baby geboren wordt in de zwangerschap, hoe groter dit risico is. Als een baby wordt geboren voor de 32 weken zwangerschap wordt er ook wel gesproken over extreem prematuur.
Natuurlijk vraag jij je als ouder af wat je kunt doen om een vroeggeboorte te voorkomen. Je wilt je kind tenslotte zo'n goed mogelijke start geven. Helaas is hier vaak geen duidelijk antwoord op te geven. Er zijn diverse redenen voor een vroeggeboorte, maar meestal is een complicatie tijdens de zwangerschap de oorzaak. Dit kan pre-eclampsie of een infectie zijn, maar kan ook het gevolg zijn van een meerlingenzwangerschap. Hier kun je vaak niets aan doen.
Je kunt als moeder wel het risico op vroeggeboortes verkleinen door goed voor jezelf te zorgen tijdens de zwangerschap en voldoende rust te nemen. Zorg voor een gezond lichaamsgewicht voor de zwangerschap om het risico op complicaties te verkleinen. Bovendien wordt het sterk afgeraden om te roken en alcohol te drinken tijdens de zwangerschap.
Soms is het nodig om jouw baby eerder geboren te laten worden tijdens de zwangerschap. Dit wordt bijvoorbeeld gedaan als er ernstige gezondheidsrisico's zijn voor de moeder of voor de baby. Dit doen artsen natuurlijk alleen als er geen andere optie is. Liever houdt iedereen de baby nog even in de baarmoeder.
Het kan echter ook gebeuren dat de geboorte vanzelf te vroeg op gang komt. Wanneer dit het geval is, kun je last krijgen van vroegtijdige weeën, kan er vroege ontsluiting optreden of kunnen de vliezen zijn gebroken. In dit geval zul je altijd naar het ziekenhuis moeten voor onderzoek.
Te vroeg geboren kinderen hebben na de geboorte vaak extra zorg nodig en lopen een risico op diverse gezondheidsaandoeningen. Hoe vroeger de baby geboren is, hoe groter deze risico's zijn. Doorgaans worden te vroeg geboren baby's onder extra toezicht gehouden op de afdeling neonatologie en in een couveuse gelegd.
Vroeg geboren baby's kampen met diverse problemen en zijn erg kwetsbaar. Zo is het vaak moeilijk voor een prematuur om op temperatuur te blijven, is er snel een tekort aan glucose, kan er sprake zijn van geelzucht, is de hartslag te snel of te langzaam en kan er extra zuurstof nodig zijn voor de ademhaling. In de couveuse liggen de baby's aan snoertjes om alle functies goed in de gaten te houden, zodat ze precies de zorg krijgen die ze nodig hebben.
De zorg is tegenwoordig zo goed dat de overlevingskansen van een te vroeg geboren baby steeds beter zijn. De overlevingskans voor een baby die met 23 weken wordt geboren ligt rond de 65 procent. Voor baby's vanaf 27 weken is deze kans rond de 90 procent.
Als jouw baby te vroeg geboren wordt, zullen jullie vaak langer in het ziekenhuis blijven. Jouw baby blijft op de afdeling neonatologie in een couveuse tot hij of zij genoeg aangesterkt is en alle lichaamsfuncties goed werken. De stelregel is dat een baby vaak uit de couveuse mag als hij of zij een gewicht van minstens 2 kilo heeft bereikt.
Natuurlijk kun je niet wachten om jouw kindje mee naar huis te nemen. Vaak mag een baby naar huis als het gewicht minstens 2,3 kilo is. Jouw baby zal dan wel goed moeten kunnen eten en geen problemen meer moeten hebben met de vitale functies. Dit kan soms wel enkele weken tot maanden duren, afhankelijk van de gezondheid van jouw kind. Er is bovendien een grote kans dat jullie frequent op controle moeten komen.
Natuurlijk willen ouders alles doen om hun baby te helpen. Maar wat kun jij doen om jouw premature kindje te ondersteunen en te verzorgen? In overleg met de artsen kun je jouw baby ondersteunen door huid-op-huid contact aan te bieden. Als dit een optie is, kan dit veel troost, warmte en ondersteuning geven aan jouw kind. Je ruikt, klinkt en voelt tenslotte bekend. Bovendien is dit voor jou als moeder ook een kostbaar moment van intimiteit.
Ook kun je jouw kind helpen met jouw moedermelk. Soms is borstvoeding geven een flinke uitdaging als jouw baby vroeg geboren is, maar een lactatiedeskundige in het ziekenhuis kan hier zeker bij helpen. Jouw borstvoeding past zich perfect aan op de behoeften van jouw kind, ook als jouw baby prematuur is. Door voeding te kolven, of direct te geven, krijgt jouw baby hoognodige antistoffen binnen en precies de voeding die geschikt is voor de tere darmpjes. Als jouw kind in een couveuse ligt, is dit niet altijd mogelijk, maar informeer zeker naar de opties.
Een vroege geboorte van jouw baby heeft niet alleen consequenties op de korte termijn. Soms kan een premature geboorte ook langetermijneffecten hebben op jouw kind. Dit hangt vooral af van de complicaties tijdens de zwangerschap en de geboorte en de zwangerschapsduur.
Sommige kinderen hebben na de vroeggeboorte een 'normale' ontwikkeling en nergens last van, terwijl andere kinderen ook op latere leeftijd problemen met de ontwikkeling hebben. Deze problemen kunnen flink variëren, maar uit onderzoek bleek onder andere dat vroeggeboren kinderen op latere leeftijd konden kampen met onder andere leerproblemen, een te hoge bloeddruk, longklachten, concentratieproblemen en fysieke problemen.
Een vroeggeboorte heeft niet alleen veel invloed op jouw kind, maar ook op jullie als ouders. Het is een flinke aanslag op zowel de fysieke als de emotionele gesteldheid van jou als ouder als jouw kind te vroeg geboren wordt en kampt met problemen. Het is daarom belangrijk om goed voor jezelf te zorgen en tijd voor jezelf te nemen.
Wees niet bang om hulp te vragen in deze lastige tijd. Natuurlijk krijg je vanuit het ziekenhuis volop hulp bij de verzorging van jouw baby, maar ook eenmaal thuis kun je wel wat hulp gebruiken. Prematuren hebben vaak extra zorg en aandacht nodig, ook als ze thuis zijn. En onderschat niet het belang van een luisterend oor en ondersteuning voor jezelf.
Vergeet niet om te genieten van de kleine momentjes samen. Als jouw baby prematuur is, heb je minder tijd samen in die eerste weken of maanden. Bovendien staan die momenten vaak in het teken van zorg. Vergeet echter niet om deze momentjes ook te koesteren. De tijd met een baby vliegt voorbij. Maak foto's, schrijf je ervaringen op, neem een momentje rust tijdens het huid-op-huid contact en snuif de geur van jouw pasgeborene op. Nu, maar ook zeker later zul je dit koesteren.
