
Praktische adviezen voor ouders met beperkte energie: zo balanceer je tussen zorg en rust
'Je kind slaapt de hele nacht door. Hij of zij kan zichzelf aankleden en eet min of meer netjes met mes en vork. Het ouderschap wordt minder intensief, en dat is welkom, vooral als je zelf minder energie hebt door een aandoening of beperking. Toch zijn er nog genoeg uitdagingen en oplossingen voor ouders met beperkte energie. Dit zijn de vijf belangrijkste lessen die ik heb geleerd als ouder van basisschoolkinderen.
Nu even niet
Als je tussendoor letterlijk en figuurlijk even op adem kunt komen, dan hou je het langer vol. Gun jezelf dus pauzes gedurende de dag. Je kind is nu oud genoeg om je even met rust te laten. Dat gaat vaak niet vanzelf, vooral als je kind nog te jong is om alleen in de woonkamer achter te laten. Je ogen dichtdoen, achter een boek of tijdschrift wegduiken, of een kookwekker gebruiken kan helpen. Gewoon doen. Een kwartier kan al een groot verschil maken!
Ouders met beperkte energie: plan vooruit
Sommige uitdagingen zie je van tevoren aankomen. Na de zwemles zijn jij en je kind moe en hongerig. Als je partner niet in staat is om een verse maaltijd klaar te maken, zorg dan dat er een kliekje klaarstaat om in de magnetron te zetten. Ongezond eten en stress werken averechts. Door vooruit te plannen, kun je deze vicieuze cirkels voorkomen.
Stimuleer zelfstandigheid bij je kind
Doe niet voor een kind wat het zelf kan. Het klinkt zo simpel, maar het valt niet mee in deze tijd. Deskundigen waarschuwen steeds voor 'curling-ouders' of 'helikopterouders'. Weinig energie hebben hielp mij om steeds de vraag te stellen: kan mijn kind dit ook zelf? Mijn dochter ging bijvoorbeeld toen ze negen was zelfstandig naar dansles. De dansschool zat drie straten verderop, zonder gevaarlijke oversteken. Ze was de enige! Veel ouders bleven zelfs het hele uur kijken, elke week weer.
Gun je kind ervaringen met anderen
Sommige dingen kosten mij te veel energie, maar ze zijn wel superleuk voor kinderen, zoals een lange kanotocht of een dagje pretpark. Gelukkig hebben ze veel andere volwassenen in hun leven die ze graag voor zo'n uitje meenemen. Gun je kind die ervaringen. Luister naar hun verhalen als ze terugkomen en geniet van hun stralende gezichten. Als ze zo'n dag geen rekening met jou hoeven te houden, is het makkelijker om dat op andere momenten wel van ze te vragen.
Exclusieve uitjes voor jou en je kind
Samen naar de bibliotheek, drie keer per jaar naar het kindertheater, op zaterdag een ijsje halen op de markt. Kies iets waar jij en je kind samen plezier in hebben en wat belangrijk voor jou is. Geef dat deel van jullie leven niet uit handen. Dat moment is van jou en je kind. Koester dit.
Hoe je kind een ouder met beperkte energie ervaart
In deze jaren komt het moment dat je kind zich realiseert: mijn vader of moeder is anders dan andere ouders. Bij mijn oudste kind overviel me dit. Het was confronterend voor mij. In zekere zin werd het toen pas pijnlijk voor mijn kind - en daarmee op een nieuwe manier voor mij. Het enige dat je kunt doen is er regelmatig over praten met je zoon of dochter. Over de keuzes die je maakt, over hoe je dingen wél kunt doen en hoe je je kind daarbij kan helpen. Maar ook dat het niet altijd leuk is voor jullie allebei, op een andere manier.

Lottie van Starkenburg
Als gids in eigen-zinnig leven laat Lottie van Starkenburg mensen anders kijken naar leven met langdurige aandoeningen. Haar boek ‘Energiek leven – anders kijken naar vermoeidheid bij chronische aandoeningen’ is mede gebaseerd op 25 jaar persoonlijke ervaring met leven met energiebeperkingen. Ze is moeder van een dochter (16) en een zoon (bijna 11).