Tanden wisselen: de één is er al vroeg bij en de ander lijkt er maar niet aan te beginnen. Waar sommige kinderen al op jonge leeftijd hun eerste tanden verliezen, zijn er ook kids die op hun tiende nog steeds volop met hun melktanden rondlopen. Is jouw kind laat met tanden wisselen? Geen paniek! Hier lees je alles over wanneer het normaal is, wanneer je actie moet ondernemen, en wat je zelf kunt doen om het proces te ondersteunen.
Meestal beginnen kinderen tussen de 6 en 7 jaar met tanden wisselen, maar bij sommige kinderen kan dit al op 4 of 5-jarige leeftijd gebeuren. En als je kind 8 is en nog geen enkele tand is uitgevallen? Ook dan is er vaak geen reden tot zorgen. Pas als je kind ouder is dan 8 jaar en er nog geen tand gewisseld is, kun je spreken van laat met tanden wisselen.
Hieronder een overzicht van de "normale" tandwisselfasen:
Als de eerste snijtanden na 10 maanden nog niet zijn doorgekomen, kan je kind inderdaad wat later zijn. Het wisselen zelf start normaal gesproken vanaf 6 jaar en duurt ongeveer tot de leeftijd van 12 jaar. Als je kind ouder is dan 8 en nog geen tanden heeft gewisseld, of als de kiezen na het 12e jaar nog niet zijn gewisseld, dan kan er sprake zijn van een vertraagd proces.
Er kunnen verschillende redenen zijn waarom een kind later begint met wisselen. Vaak is het simpelweg een kwestie van genetische aanleg – als jij of je partner laat was met tanden wisselen, is de kans groot dat je kind hetzelfde ervaart. Maar in sommige gevallen kan er een onderliggend probleem zijn. Hieronder een paar mogelijke oorzaken:
Soms wisselt je kind laat omdat het gebit niet goed op elkaar past. Dit noemen we malocclusie. Je merkt dit als je kind de tanden niet goed tegen elkaar kan zetten. Dit kan leiden tot pijn in de kaak en het gezicht, en in sommige gevallen zelfs spraakproblemen of slaapapneu.
Als je dit vermoedt, is het verstandig om even langs de tandarts te gaan. Het kan zijn dat een orthodontist nodig is om het probleem op te lossen.
Soms ontwikkelt het gebit zich gewoon anders. Dit zie je vaak al vroeg, omdat de melktanden later doorkomen dan bij andere kinderen. Als er meer dan zes maanden zit tussen het wisselen van tanden aan de ene kant en de andere kant van de kaak, kan dit ook wijzen op een afwijking. De tandarts kan het wisselproces in de gaten houden en indien nodig doorverwijzen naar een orthodontist of specialist.
Soms valt de melktand netjes uit, maar komt de nieuwe tand niet door. Dit kan gebeuren als de nieuwe tand scheef zit en daardoor tegen andere tanden of kiezen aan duwt. In dat geval moet het gebit mogelijk met een beugel gecorrigeerd worden, of in sommige gevallen is een kleine ingreep nodig om de tand te bevrijden.
Dit kan ook gebeuren: de nieuwe tand breekt door, maar de melktand blijft hangen. Normaal gesproken duwt de nieuwe tand de melktand eruit, maar als dat niet gebeurt, kan de tandarts helpen. Soms is een klein tikje met een tangetje al voldoende om de melktand te verwijderen, zonder verdoving. Als de tand er nog stevig in zit, kan een verdoving nodig zijn.
Wat kun je zelf doen? Moedig je kind aan om met de melktand te wiebelen! Vaak komt de tand vanzelf los. Als je kind het eng vindt, kun je eventueel met een schone zakdoek voorzichtig aan de tand trekken.
Het kan gebeuren dat de nieuwe tanden scheef doorkomen. Dit ziet er misschien gek uit, maar vaak herstelt dit zich vanzelf. Als de tanden na een tijdje nog steeds scheef staan, kan de tandarts je doorverwijzen naar een orthodontist. Deze specialist kan met een beugel de tanden en kiezen in de juiste stand zetten.
De ene keer gaat het wisselen van tanden zonder problemen, de andere keer klaagt je kind over pijn. Bij sommige kinderen doet een wiebeltand pijn, vooral als de tand niet snel loskomt. Meestal duurt het maar een paar dagen voordat de tand eruit is, maar als het lang duurt of je kind veel pijn heeft, kun je altijd even de tandarts raadplegen.
Het is dus helemaal niet erg als je kind wat later is met wisselen. Zolang je de tanden goed in de gaten houdt en regelmatig naar de tandarts gaat, komt het meestal vanzelf goed.
