17 oktober 2022 door Caroline Kwint-Schenk
Het eeuwige geruzie tussen broertjes en zusjes… Hoe ga je daar als opvoeder goed mee om en hoe houd je het leuk (voor jezelf)?
“Die is van mijjjjjjjjjj!”
“Mam, hij slaat me!”
“Ik was er eerst mee aan het spelen!”
Wanneer je meer dan één kind hebt, zijn het uitspraken die je vast regelmatig hoort in huis. Hoe bewust wij ook met de opvoeding bezig zijn en hoeveel strategieën we met alle opleidingen die we hebben gevolgd in handen hebben, ook in huize Kwint komt het bijna dagelijks voor. Ook al zijn er mogelijkheden om de relatie tussen broers en zussen te verbeteren, richt ik me in dit blog op jou. Hoe ga jij om met het geruzie tussen de kinderen? Hoe kun jij zorgen dat het je minder irriteert? Het is immers makkelijker om je eigen reactie aan te passen dan het gedrag van je kinderen. De vier tips staan voor je klaar!
Simon Sinek is een beroemde marketeer. Hij zegt dat het verschil tussen succesvolle en minder succesvolle bedrijven zit in het ‘waarom’ (zie zijn inspirerende video). Waarom doet een bedrijf wat het doet? Nu is jouw gezin natuurlijk geen bedrijf, maar ook bij omgaan van de ruzie is de ‘why’ van belang. Zodra je weet waarom iets gebeurt, kun je er namelijk eerder naar handelen. Dus waarom ruziën broers/zussen vaak? Natuurlijk zijn er redenen als: territorium verdedigen, verveling, gevoel van macht willen hebben, afreageren, etc. Maar ik ga liever nog een laagje dieper.
Waarschijnlijk niet meer zo bewust, want de oorsprong ligt bij de geboorte van het tweede (en daarna de kinderen die volgen) kind. Je eerste kind kreeg alle aandacht van jou en je partner. En toen kwam daar plotsklaps een ‘indringer’ het huis in. Vooraf was je kind nog wel verteld dat zijn broertje/zusje heel lief zou zijn, maar in de realiteit bleek daar minder van waar. Voor hem voelt het wellicht als volgt: ‘Elke keer als ik wat met mama/papa wil doen, moet die rot baby een flesje. En wat ook zo irritant is, dat ze veel huilt. Elke keer komt er visite, maar die kijken alleen maar naar de baby. Waar ik vroeger mooi de show kon stelen, doet mijn kleine broertje/zusje dat nu continue.’
En tja: als je je in zijn schoenen verplaatst kan je je de realiteit ook wel indenken toch? Jij zou er ook niet aan moeten denken, dat je partner heeft besloten een tweede liefdesrelatie aan te gaan en die persoon ‘gezellig’ bij jullie in huis komt wonen.
Ja dat klinkt wellicht gek, maar dat is het in de basis wel. Als jouw kind zich zo zou gedragen bij zijn vrienden als hij soms bij zijn broertje/zusje doet, zijn het al snel geen vrienden meer. En dat weet je kind maar al te goed. Alleen zijn broertje/zusje zal altijd zijn broertje/zusje zijn. Dus kan hij het maken. Hoeft hij niet vriendelijk te zijn om zijn vriendje het eerst te laten kiezen, maar kan hij lekker doen wat hij wil. Ondanks dat dit voor een ruzie zorgt.
De persoon die ruzie fijn vindt, heb ik nog niet ontmoet. Het is de natuurlijke aard van de mens om te streven naar harmonie. Vanuit dat oogpunt is de ruzie tussen broers/zussen voor ouders vervelend. Maar ervan uitgaande dat de ruzie regelmatig terug zal keren, heb je als ouder maar één mogelijkheid: een andere bril opzetten. Alle keuzes die we maken in ons leven (dus ook hoe we naar ruzie kijken) zijn gebaseerd op twee pijlers: pijn en plezier. Ofwel het voorkomen van pijn of het nastreven van plezier. Zie het als een weegschaal: is de pijn minder dan wordt het plezier hoe dan ook groter.
We richten ons in de ruzie bij onze kinderen echter op het plezier tussen hen. Als die er is, is er voor jou ook weer plezier! Ouders genieten immers als onze kinderen genieten. Laten we de ruzie even als vast gegeven nemen. Hoe kun jij dan plezier koppelen aan de ruzie? Dat kan bijvoorbeeld door je te focussen op het nut van hun ruzie. Want dat is er gelukkig. Je kinderen leren:
- hoe ze omgaan met boosheid en frustraties;
- hun gevoelens onder woorden te brengen (als je ze goed coacht, anders slaan ze elkaar wellicht alleen de hersens in!);
- onderhandelen;
- hun mening geven;
- luisteren;
- zich verplaatsen in een ander (al lukt dat ze pas goed vanaf een jaar of 8).
Het kost weliswaar wat oefening, maar als je het geruzie echt zat bent, is het de investering waard om je hersenen een positieve associatie aan te laten maken bij hun geruzie.
Vaak roepen ouders: “Ik voel me net een politieagent of een brandweerman, want ik ren van het ene brandje naar het andere.” De eerste stap is makkelijk: neem ontslag. Je bent een ouder, geen politieagent. Dat is een stuk relaxter. Voor jou, maar ook voor je kinderen. Van het zelf oplossen leren ze nou eenmaal het meeste.
Er zijn uiteraard situaties waarbij ze er samen echt niet uitkomen. In dat geval neem je je nieuwe functie aan: de coach! In deze mediator rol ga je niet vergelijken en kies je geen partij, maar help je je kinderen hun gevoelens onder woorden te brengen en begeleid je het proces, waarbij ze samen tot een oplossing komen. Als ze er echt niet uitkomen, kun je uiteraard wat suggesties geven, maar wacht daar zo lang mogelijk mee.
Sommige ouders kunnen het geruzie makkelijker naast zich neerleggen dan anderen. Juist de ouders die er moeite mee hebben, bemoeien zich veel met de ruzies. Ze willen alles oplossen of erger nog: proberen te voorkomen. Het is hierbij goed om je af te vragen wat het echte probleem is. Is de ruzie zelf het probleem of kan het zijn dat de ruzie iets in jou onderbewuste triggert? Rationeel gezien denken we allemaal het eerste, echter ons brein heeft goede methodes om ons te foppen. Wist je bijvoorbeeld dat tot maar liefst 95% van ons gedrag wordt gestuurd door ons onderbewuste? In je onderbewuste brein liggen onder andere veel herinneringen uit je jeugd. Herinneringen, die soms zelfs teruggaan tot je geboorte (en sommige experts zeggen zelfs tot het moment dat je een maand of 6 oud was in de buik van je moeder). Bewust herinner je je daar natuurlijk niets meer van, maar gek genoeg beïnvloedt het nu nog wel jouw gedrag. Was er bijvoorbeeld bij jouw thuis vroeger veel ruzie? Zijn je ouders wellicht gescheiden? Het hoeven overigens niet eens heel veel ruzies te zijn geweest, al was er maar eentje die zo gigantisch veel impact op je heeft gehad dan kan dat alsnog in het heden je trigger zijn.
Het slechte nieuws is dat je de issues uit het verleden, die in je onbewuste brein zijn opgeslagen niet 1 2 3 oplost. Het goede nieuws is, dat je je nu in ieder geval bewust bent van dit feit, waardoor je objectiever naar de ruzie kunt kijken.
Zoals je hebt gelezen, zijn er verschillende manieren om met een ruzie tussen de kinderen om te gaan. Geen enkele ouder staat te juichen wanneer er weer een uitbarsting plaatsvindt, maar door bewuster om te gaan met de ruzie en te ontdekken hoe bovenstaande tips voor je kunnen werken, kom je hopelijk verder dan je nu staat.
