1 januari 2000 door Maaike Verrips
Mijn dochter van 18 maanden begint al wat woordjes te zeggen, maar wat ik heel vreemd vind is dat ze woorden "half" zegt. "Ka" voor kaas, "bi" voor beer, "hò" voor hond, "bà" voor bal. Woorden als hap en aap spreekt ze wel helemaal uit.
Trekt dat op den duur vanzelf bij? Ik heb de indruk dat ze verder goed hoort en opdrachtjes voert ze ook goed uit.
Ik ben ervan overtuigd dat je dochter niet met halve woorden zal blijven spreken. Een interessante vraag is waarom ze dat nu soms wel doet. Zoals je al schrijft, zijn er ook woorden die ze wel goed uitspreekt. Dat halveren geldt dus alvast niet voor alle woorden. Is er een halveer-regel in haar innerlijke taalsysteem, waardoor ze van bepaalde woorden die ze kent alleen de eerste helft uitspreekt? Ik denk het niet.
Er zijn inmiddels veel aanwijzingen dat kinderen in hun eigen kindertaal alleen natuurlijke regels verzinnen. Met natuurlijke regels bedoel ik dat we die regels ook in volwassen talen van de wereld aantreffen. Door aanhechting van bepaalde uitgangen kun je bijvoorbeeld in veel talen een werkwoord maken van een zelfstandig naamwoord. Van
fax maak je bijvoorbeeld
faxen. Maar het halveren van woorden is niet zo'n regel.
Ik ga er daarom vanuit dat de halve woorden toevalligerwijs voortkomen uit het samenspel van andere voorkeuren in de taal van je dochter.
De voorbeelden die je geeft, geven daar ook wel aanleiding voor. De klinkers
a,
i en
o zijn de eerste klinkers die kinderen leren en ze komen in vrijwel alle talen van de wereld voor. Ook de structuur van de halve woorden is de meest natuurlijke, veelvoorkomende en eenvoudige structuur die een lettergreep kan hebben: een medeklinker gevolgd door een klinker en verder niets.
Zo ligt het voor de hand dat
ka en
bi tot de vroegste woorden behoren. Ze volgen als vanzelf uit het model dat kinderen hanteren voor hun eerste woorden.
Kortom: die halvering is maar schijn. Wat er werkelijk aan de hand is, is dat die schijnbaar halve woorden gewoon een beginnetje zijn, dat in een later stadium 'afgemaakt' zal worden.
