17 september 2004 door Ietje Heybroek
Ik ben stiefvader en met de oudste van 15 jaar heb ik omgangsproblemen en opvoedingsproblemen. Dit speelt al bijna vanaf het begin van onze relatie, nu bijna 10 jaar.
Concreet is de vraag: hoe moet de opvoeding lopen en wat is mijn taak daarin?
Omdat u weinig informatie gaf, is het moeilijk om uw vraag te beantwoorden. De vraag op zich is echter belangrijk, en daarom zal ik toch een poging doen.
U heeft een partner met kinderen uit een eerdere relatie. En uw partner heeft een bepaalde opvoedingsstijl. Toen u 10 jaar geleden in het gezin kwam, nam ook u een bepaalde opvoedingsstijl mee. De vraag is of de opvoedingsstijl van u en die van uw partner hetzelfde zijn. Over het algemeen is dat in stiefgezinnen niet zo. Misschien was uw partner heel makkelijk met de kinderen (voor u kwam) en mochten ze veel van haar. De kinderen waren daaraan gewend.
Daarbij kan het zijn dat het oudste kind een speciale relatie met de moeder had. Toen u kwam, werd de opvoedingsstijl anders en de plaats van het oudste kind in het gezin ook. Dat kan verdriet en boosheid geven bij het kind.
Ook de nieuwe opvoedingsstijl kan allerlei emoties teweeg brengen. Omdat kinderen niet altijd kunnen vertellen dat ze boos zijn, laten ze soms negatief gedrag zien.
Heel vaak wordt daar niet over gesproken. Zowel de stiefouder als de kinderen vinden het een lastige situatie en weten niet goed wat ze moeten doen. In ieder geval voelen ze zich niet gelukkig. Maar hoe dan ook: het negatieve gedrag van de kinderen kan gezien worden als een teken dat ze zich niet gelukkig voelen en niet goed weten hoe ze dit moeten veranderen.
Wat is de taak van een stiefouder? Ik vind het moeilijk om te spreken over een taak, omdat dat klinkt als een opdracht. Zo'n opdracht zou ik zelf in ieder geval niet durven geven. Ik wil de vraag dan ook liever wat neutraler formuleren, bijvoorbeeld: wat is de rol van een stiefouder?
In het algemeen is de rol van de stiefouder afwachtend van aard. Hij of zij moet eerst de kat uit de boom kijken, om te zien hoe alles verloopt in het gezin. Na verloop van tijd kunnen er dan afspraken gemaakt worden met de partner over de opvoeding, over de regels in huis, etc. Aan de kinderen kan dan verteld worden dat de ouder en de stiefouder samen de opvoeding op zich nemen en dat ze samen regels hebben opgesteld.
U schrijft dat de problemen eigenlijk al 10 jaar spelen. Dat is een lange tijd. Uw stiefkind is 15 jaar, dus inmiddels al in de puberteit.
Vaak is dat een moeilijke tijd voor zowel de ouders als de jongere. De jongere is meer gericht op zichzelf en zijn of haar vrienden. Ze zijn niet erg gericht op de familie.
Als het gedrag vóór de puberteit al moeilijk was, dan zal dat in de puberteit er niet beter op worden. Pubers vragen heel erg om grenzen en testen die uit bij u. Ik weet niet wat concreet de problemen zijn, dus daar kan ik helaas niet verder op ingaan.
Aangezien u al lang worstelt met uw problemen, zou ik u aanraden om contact te zoeken met de hulpverlening. U kunt concrete vragen stellen aan de Opvoedtelefoon (0900 - 821 22 05), een particuliere praktijk voor opvoedondersteuning, of het Bureau Jeugdzorg in uw regio.
