De jongeren
Nog geen draadje hier over de nieuwe plannen voor de studiefinanciering? Verhoging van de rente, met als argument dat je er toch 35 jaar over mag doen om het terug te betalen.
En blijkbaar niemand in de kamer, die kan rekenen. Je start meestal rond je 18de met een studie, die duurt dan 4 jaar (moet snel). Daarna kun je 2 jaar gaan werken. Je btn dan 24 jaar, laten we het afronden vanwege een jaartje onverteerbaar spijbelen. Je bent dan 25 jaar. 25 plus 35 is 60 jaar. Hoe kun je daar als onderwijspartij (D66) trots op zijn?
60 jaar. Eindelijk ben je van je studieschuld verlost! Net op tijd om een hypotheek aan te vragen voor je bejaardenwoning.
Ondertussen heb je wel ergens moeten wonen. Aangezien je inkomen had moet dat wel buiten de sociale huursector zijn. Je hebt moeten sparen voor de studie van je kinderen (als die er al komen, ik zou er niet meer aan beginnen), voor je pensioen, voor de periodes waarin je tijdelijke kontrakt niet is verlengd en niemand kan berekenen of je nu wel of geen recht hebt op een werkloosheidsuitkering, voor je eigen risico van de verzekering en voor eventuele extra kosten die niet meer onder de verzekering vallen, en natuurlijk voor je eigen huis.
Met alle vreugdedansjes over een stijging van de koopkracht met 1,5% zijn we alweer het onderzoek vergeten, waaruit blijkt dat dertigers van nu het slechter hebben dan dertigers van een generatie eerder (ik dus); en die laatste groep had nog het perspectief dat het allemaal beter zou worden. Wat het ook is geworden.
Gelukkig is er breed verzet onder de jongerenorganisaties van alle partijen. Hopelijk luisteren al die kamerleden die nu vertederd naar hun pasgeborene kijken luisteren naar de jongeren van nu, want hun kindje is de jongere van straks.
Ik schaam me diep. Niet alleen voor het kostenplaatje, maar vooral ook voor de manier waarop de politiek zich schaamteloos onbetrouwbaar toont, beloftes zonder argumentatie niet nakomt en vervolgens over gaat tot de orde van de dag. Om straks te moeten ontdekken dat de mensen niet meer gaan stemmen, vooral de jongeren niet. dat het vertrouwen in de politiek gedaald is (Hoe kan dat toch? Onderzoek! Kosten? Maakt niet uit) en dat Nederland achterloopt, zowel demografisch als in innovatieve technische ontwikkelingen (Hoe kan dat toch? Onderzoek! Kosten? Maakt niet uit).
Ik ben niet voor gelegenheidspartijen, maar als de jongeren met een eigen partij komen zal ik op ze stemmen. Lid worden zal helaas niet meer lukken.
Tsjor
regels
weet je wat het is, de regels worden steeds weer veranderd waardoor de situatie onduidelijk en onzeker is voor jongeren en de overheid niet als betrouwbaar overkomt. Het leenstelsel is ingevoerd zodat het geld dat daardoor vrijkomt geinvesteerd wordt in beter onderwijs. Dat is niet het geval, ondervinden studenten.. Afgesproken rentepercentages worden tussentijds veranderd etc. Iedereen gaat er op vooruit, nou niet de studenten. Nee, de overheid komt niet erg betrouwbaar over.
En dan wordt hier gezegd, ga in de buurt studeren. Alsof dat overal kan. We hebben bijvoorbeeld maar 3 technische universiteiten en 1 landbouwuniversiteit. Alleen voor mensen uit de buurt?
En ook wordt gezegd dat op kamers wonen een luxe is. Misschien voor sommigen maar voor een groot aantal is dat toch noodzaak. Vaak zijn de kamerhuren ook nog ens hoog omdat studenten daar op aangewezen zijn omdat er een groot tekort is aan betaalbare kamers of kamers via studentenhuisvesting. Dat is al jaren zo en nu is die situatie nog verslechterd door een tsunami van buitenlandse studenten (ok, ik chargeer). En na de studie is het ook lastig om betaalbare woonruimte te vinden. Daar heb ik ook weinig over gehoord afgelopen dinsdag, betaalbare woonruimte.
En heb niet de illusie dat jeen ouder de studie betaald voor alleen de eigen kinderen. Ik hoef niet uit te leggen dat de 2000 euro collgegeld niet kostendekkend is.
Nee, ik vind niet dat er nou zoveel voor jongeren wordt gedaan.
Lenen, risico of recht? Het is zelfs een plicht!
Ad, het lijkt erop dat je op je rekenmodule een beetje hapert. Je sputtert over details waarbij je vooral blijk geeft een gebrek aan kennis te hebben en je mist de logische cumulatieve gevolgen van het fenomeen studieschuld.
Maximale schuld een middenklasser, zeg je. Nou, dat is niet waar. En hoewel het een zijstap is vond ik wel een stukje tekst op het internet dat mooi het werkelijke probleem bloot legt.
We kunnen het denk ik eens zijn over het feit dat de overheid via regels voor crediietverstrekkers zowel burgers (volwassenen) als de maatschappij (creditcrises) in bescherming neemt door lenen aan maxima te bieden. Je kunt niet lenen wat je wil, je kunt alleen maar lenen wat je terug kunt betalen. Lenen is een risico.
Maar voor studenten geldt vreemd genoeg een andere theorie.
Citaat “Mirjam is lang niet de enige studente met een bovengemiddelde schuld. “Het aantal studenten met een schuld boven de 70.000 ligt momenteel op 1474, waarvan 43 een schuld van boven de 100.000 euro moeten betalen”, vertelt Daniel Blok, voorlichter bij DUO. Deze studenten zijn al jaren bezig met aflossen. Het verhaal van Mirjam klinkt hem dan ook niet vreemd in de oren. Helaas kan de DUO niks voor Mirjam betekenen. “Wij vertellen op onze site duidelijk welke gevolgen het lenen van geld bij ons heeft. Studenten worden gewaarschuwd. Daarnaast ligt ons rentepercentage onder die van welke bank ook.” De DUO is dan ook niet van plan de regels voor het lenen van geld of het aanvragen van studiefinanciering aan te passen. “Het zou niet eerlijk zijn eerst een lening aan te bieden, en het vervolgens blokkeren met allerlei regels en voorwaarden. Het is en blijft een recht dat alle studenten in Nederland hebben.”
Het hele artikel vind je hier
https://www.studenten.net/artikel/studieschuld-77-000-euro-vervolg
En dat is nog niet alles. Want het is niet alleen een recht, maar ook een plicht, zie de uitspraak van de Omudsman Groot Amsterdam;” De jongste, inwonende en studerende zoon van een vrouw met een bijstandsuitkering wordt 18 jaar. Dat betekent dat zij voor de bijstand niet langer als alleenstaande ouder maar als alleenstaande wordt aangemerkt. De vrouw woont in Almere en zij vraagt aan de gemeente aanvullende bijzondere bijstand (garantietoeslag) om het inkomensverlies op te vangen. De gemeente wijst de aanvraag, ook in bezwaar, af. De motivering luidt dat de studiefinanciering inclusief studielening van de zoon een voorliggende voorziening is. Wanneer hij daarvan gebruik maakt, komt het gezamenlijke inkomen boven de norm voor een gezinshuishouding.
De vrouw vindt het vreemd dat haar zoon verplicht wordt om een studielening aan te gaan om in de kosten van het huishouden bij te dragen. Daarom wendt ze zich via haar maatschappelijk werkster tot de Gemeentelijke Ombudsman.
De ombudsman deelt de vrouw mee dat zowel het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid als de Centrale Raad van Beroep oordeelt dat een studielening een voorliggende voorziening is. Als de vrouw dit wil aanvechten, kan zij het beste voor juridisch advies naar het Juridisch Loket. Te meer daar de Rechtbank Gelderland onlangs een andersluidende uitspraak heeft gedaan.
De maatschappelijk werkster bericht de ombudsman dat de vrouw in beroep gaat. De ombudsman sluit het dossier.”
Ondertussen is de studielening nog steeds een voorliggende voorziening
https://financieel.infonu.nl/geld/135662-uitkering-en-studiefinanciering.html
Kortom: Volwassenen moeten beschermd en beperkt worden in hun leengedrag, jongeren moeten worden aangemoedigd en zo nodig zelfs verplicht om te lenen, al is het maar om het brood van de huisgenoot te kunnen betalen.
Lavell
Je kwam zelf met een gemiddelde van 25k, dat is dan waarschijnlijk het gemiddelde van studenten die een studieschuld groter dan nul hebben. Die 25k is best af te lossen voor iemand met een modale baan.
Ik vind niet dat de overheid studenten moet toestaan om zich voor 70k of 100k in de schulden te steken dat lijkt me wat teveel van het goede. Dan moet je ze inderdaad maar tegen zichzelf in bescherming nemen. Niet erg liberaal, maar goed.
Je loopt natuurlijk wel weer het risico op larmoyante verhalen in de krant dat Pietje of Marietje haar gedroomde studie niet kan betalen omdat de lening niet hoog genoeg is. Kun je daar weer over gaan klagen.
Dat verhaal van die bijstandsmoeder is een bijstandsregel. Dat kind kan ook op zichzelf gaan wonen.
We leven nou eenmaal in een maatschappij waarin van een sociale- of fiscale voorziening massaal gebruik wordt gemaakt. Met als resultaat dat het al snel weer onbetaalbaar wordt en de maatregel wordt teruggedraaid.
Ik studeerde in de 80er jaren. Mijn ouders verdienden teveel voor een beurs of lening. Geen probleem, die betaalden mijn studie (thuiswonend) zelf wel. Toen bedacht men opeens de basisbeurs en kreeg ik iedere maand geld. Voor niks! Het kon niet op! Nou, het bleek later wel degelijk op te kunnen. De een na de andere min of meer idealistische maatregel bleek onbetaalbaar.
Destijds kon je ook met 55 met de VUT. Nou, daar hoeven we nu niet meer om te komen. Dat snap ik best, want het is gewoon onbetaalbaar.
Aan de andere kant woont iedereen met een beetje baan nu in een huis van vele tonnen. Kunnen die kinderen straks erven. Kunnen ze hun studieschuld mee aflossen. Dat kind van die bijstandsmoeder heeft dan pech, maar kinderen van bijstandsmoeders hebben altijd pech.
nou ja zeg, witte inkomsten hoor M. Lavell !
M. Lavell. Mijn zoon ( net 20 jaar geworden) heeft deze baantjes gewoon via een uitzendbureau gedaan! Niks zwart geld. Het ene baantje (callcenter) was soms ook op zaterdagen en soms een dienst tot 21.00 uur, dus dan kreeg hij iets ruimer betaald. En na een half jaar het andere baantje op een kantoor.
Zoon heeft gekozen voor een studie waarbij hij thuis kan blijven wonen, dit scheelt veel geld. Dochter is vorig jaar afgestudeerd en is ook gewoon thuis blijven wonen. Geen van tweeën vond dit erg, ze hebben het prima thuis en hun vrienden in de buurt. Ze konden natuurlijk ook best uitgaan in hun studentenstad en dan een keertje bij een klasgenoot slapen.
Als ze een studie hadden willen doen die aan de andere kant van het land zit, dan had er niets anders opgezeten dan te gaan lenen.
Kwaliteit
Wat ik nog het ergst vindt is dat ze zeggen, dat ze het geld dat vrij komt door het leenstelsel gaan investeren in de kwaliteit. Drie jaar later blijkt dat een leugen. Mijn dochter zit soms op de trap in de collegezaal of heeft tot 10 uur in de avond college, waardoor sporten of werken lastig wordt, om het over terug reizen maar niet te hebben, want thuis blijven wonen spaart veel geld uit. Bovendien moet ze dan van het station naar huis nog een eenzaam stuk fietsen. Ze gaat dan maar met de auto, terwijl ze een ov-chipkaart heeft.
Ik denk wel ook dat universiteiten minder studies in het Engels aan moeten bieden, dat lost al een groot stuk op. Studenten uit de EU betalen hetzelfde als Nederlandse studenten. Dus dat is best interessant. Hoewel dat straks denk ik voor de UK afgelopen is, want daar is studeren loeiduur, dus die zijn gek op Nederland. Studenten van buiten EU betalen wel fors, maar blijkbaar niet voldoende om uitbreiding van de capaciteit te kunnen realiseren.
wat er werkelijk aan de hand is en vooral HBO
'vroeguh' konden alleen rijkeluis kinderen studeren, want dat moest (grotendeels) zelf betaald worden (door de ouders dus, die dat konden). Nu kan in principe iedereen studeren, want beurs of lening. Die beurs bestaat niet meer dus nu lening. Maar het kan..
Neemt nog steeds niet weg dat 'rijkeluis' kinderen natuurlijk nog steeds veel makkelijker kunnen studeren, maar dat is nou eenmaal zo. Mensen met geld kunnen sowieso meer en makkelijker.
Maar nu even uitgaande van gezinnen die weinig over houden. Dat hoeven helemaal geen bijstandsgezinnen te zijn, ook met gewone banen valt er vaak niet veel meer te sparen dan voor onvoorziene zaken of af en toe een vakantietje. Of sowieso niet de studiekosten maandelijks van je betaalrekening te kunnen plukken. Jammer, het maakt het er niet eenvoudiger op, maar er zijn leningen, dus het kan nog steeds.
Nou zijn er natuurlijk veel universitaire studies waarbij je wat college's loopt en verder thuisstudie doet. Alle ruimte om bij te verdienen met bijbanen. Op die manier hoef je minder te lenen.
Maar nou ga je naar het HBO..... Dan ga je in eerste instantie min of meer ft naar school. Daarnaast je huiswerk en opdrachten/taken. Nog steeds wel wat ruimte voor een bijbaantje. En dan begint het feest: je moet ft stage gaan lopen, vaak zo goed als het hele schooljaar. Meestal krijg je dan heel weinig betaalt. Met een beetje geluk weet je er 100 of 200 euro uit te slepen, maar dan heb je het wel gehad. Naast je ft stage lopen je schoolopdrachten gewoon door. Dus dat is thuis werken in de avonduren en weekenden. Dus een bijbaan is dan geen optie meer. Vervolgens ben je afgestudeerd mét een fikse lening. Met een beetje geluk vind je een redelijke baan, maar grote kans dat dat in eerste instantie sowieso een vrij magere baan is. Dan moet je inmiddels ook wel eens zelfstandig gaan wonen. Kopen is geen optie dan. Huren? Sociale huurwoningen, áls je al aan de max inkomensnorm voldoet, hebben jaren en jaren wachtlijsten. Vrije huursector dan maar. Veel geld voor een 2-kamers woninkje. Dat moet dan maar. Je kan het net betalen met je andere normale kosten erbij. Aflossen, laat staan in redelijke bedragen, is niet mogelijk, of het gaat om tientjes werk. Met een beetje geluk vindt je een ietwat beter betaalde baan of groei je door. Maar ook dat is zeker geen wet van Meden en Persen. Maar dan, je verdient een paar honderd euro meer, maar inmiddels wil je gaan samenwonen/trouwen. Dat 2-kamer flatje wordt echt te klein, zeker als je aan kinderen wilt beginnen. We gaan er even vanuit dat de partner ook een baan heeft, wellicht met een gewoon, niet bijzonder salaris. Nog steeds geen optie om te kopen, want geen eigen geld én een fikse studieschuld. Huren dan maar weer, vrije sector. Een iets grotere woning, veel huurgeld per maand. Kind(eren) erbij. Kan je prima leven, maar veel overhouden doe je niet. En die schuld hangt nog steeds in je nek en met die kinderen moet ook wat (sparen voor hun studie later...?).
Verder ben ik het wel met Ad eens, dat studies met weinig perspectief, of om maar een studie te gaan doen, want je weet het allemaal nog niet, of lijkt je het leukst, van mij ook niet zozeer gefinancierd hoeft te worden door de gemeenschap. Dat doe je maar als je er geld voor hebt (of je ouders) of anders neem je de lening op de koop toe. Maar zinvolle studies voor beroepen waar de gemeenschap wat aan heeft, nodig zijn of zichzelf kan bedruipen, of dat nou MBO is (van loodgieter tot ziekenverzorgende) of universitair (van docent tot arts) moet je wel mogelijk maken.
Niemand
begint aan een studie zonder kans op een baan. Iedereen begint aan een studie met de belofte, dat je daarna een dikverdienende baan krijgt, waarmee je alles met gemak kunt terugbetalen. Dus als je iemand hierover wil aanspreken, doe dat dan bij de universiteiten, hogescholen en de ROC's.
Het gefantaseer over leuk op kamers gezellig studentenleven zitten vieren kan alleen maar voortkomen uit het brein van iemand die zelf nooit student is geweest, of in de goede oude tijd, toen het allemaal wel nog kon. Je hebt het nu ook over mensen die bijvoorbeeld voor een stage op kamers moeten gaan wonen, stagevergoeding krijgen van drie keer niks, en ondertussen wel alle kosten zelf moeten betalen.
Studeren zonder lening, ja dat kan ook. Zeker als je in een stad woont waar alle opleidingen voor handen zijn, de bijbaantjes om de hoek liggen, pappa en mamma in de buidel tasten of een stevige spaarrekening hebben opgebouwd.
' Ook een schande om kinderen op de wereld te zetten en niet eens het geld te hebben om ze te laten studeren. En het dan vervolgens maar op de buren verhalen.' Nee, nog erger: een kenniseconomie willen opbouwen, zonder dat je ook maar een cent wil investeren in de mensen die die kennis moeten gaan leveren, de mensen die de toekomst van je land moeten maken.
Tsjor
Grootste probleem
Titia, dit vind ik inderdaad het grootste probleem: ' Nee, de overheid komt niet erg betrouwbaar over.' Als de verhouding tussen overheid en burgers is verstoord, omdat er sprake is van gebrek aan vertrouwen, dan krijg je een onbestuurbaar land. Daarvan zijn genoeg voorbeelden om te beseffen wat dat voor gevolgen heeft.
Tsjor
"Nee, nog erger: een kenniseconomie willen opbouwen, zonder dat je ook maar een cent wil investeren in de mensen die die kennis moeten gaan leveren, de mensen die de toekomst van je land moeten maken. "
De collegebanken puilen uit en het aantal docenten is met 25% gegroeid. Noem dat maar *geen cent investeren*. Dan moet je wel heel blind zijn:
"Het aantal studenten is tussen 2006 en 2016 toegenomen met bijna 30%. Het aantal medewerkers met een onderwijs- en onderzoektaak steeg in dezelfde periode iets minder hard met respectievelijk 25% en 24%. Het ondersteunend personeel is het minst hard gegroeid met ongeveer 9%. Alle universiteiten zijn de afgelopen jaren gegroeid al is er veel diversiteit tussen de verschillende universiteiten te zien. Zo is het aantal studenten bij Wageningen Universiteit in de afgelopen 10 jaar meer dan verdubbeld (138%). "
(bron: VSNU)
Ja, het gaat *echt* slecht met de kenniseconomie!
Maar zeuren en links zijn twee handen op een buik.
Niet helemaal eens Tsjor
"Iedereen begint aan een studie met de belofte, dat je daarna een dikverdienende baan krijgt, waarmee je alles met gemak kunt terugbetalen"
Dat lijkt me een beetje naief, ook om dat zomaar aan te nemen als aspirant student zijnde. Natuurlijk zijn er studies die goede kansen op goede banen geven. Maar er zijn er ook zat waarvan de banen zeer schaars zijn. En sowieso, na de jaren dat je gestudeerd hebt, kan de economie zo weer anders zijn. Zo was ICT ooit veel gevraagd, toen jaren geen werk meer in te vinden (verzadigd), en sinds de opkomst van het digitale tijdperk weer veel werk. Maar ook als je bijv. voor iets als geschiedenis kiest. Die fantastische banen als geschiedkundige o.i.d. zijn natuurlijk zeer schaars. Dus de optie is dan vaak geschiedenis docent. Prima, maar rijk wordt je er niet van. Hoeveel mensen ik ken die een universitair diploma hebben, maar een 'normale' baan met een dito 'normaal' salaris, zijn niet op 1 hand te tellen. En dat zijn geen mensen die niet willen, kunnen of lui zijn, maar gewoon niets te vinden. Sterker nog, de meeste mensen in mijn (werk)omgeving die wél een goed betaalde baan hebben, zijn hbo'ers.
"Het gefantaseer over leuk op kamers gezellig studentenleven zitten vieren kan alleen maar voortkomen uit het brein van iemand die zelf nooit student is geweest, of in de goede oude tijd, toen het allemaal wel nog kon. Je hebt het nu ook over mensen die bijvoorbeeld voor een stage op kamers moeten gaan wonen, stagevergoeding krijgen van drie keer niks, en ondertussen wel alle kosten zelf moeten betalen.Of vaak ook MBO"ers die omhoog geklommen zijn.
Ik denk sowieso dat er heel veel studies zijn die beter als HBO studie gegeven kunnen worden dan als universitair. "
Nou, het is absoluut een feit dat, de meeste, universitair studenten veel en veel meer tijd hebben om én te studeren én te bijbanen. HBO'ers niet.
bieb
Spreek je uit eigen ervaring met een kind op het HBO? Ik herken niet zo veel in wat je schrijft over het HBO?
Dochter is net begonnen op het HBO en heeft 18 contacturen per week, vrij veel nog als ik vriendinnen in andere studies mag geloven. Ze heeft daarnaast natuurlijk haar maak en leer opdrachten, maar er blijft tijd zat over voor een baantje, die ze 8 tot 12 uur per week doet.
Ook je verhaal van stage herken ik niet, op het MBO kreeg dochter een stagevergoeding van 250 per maand en op het HBO is 250 tot 350 per maand echt normaal, uitzonderingen zijn er altijd natuurlijk.
Stagevergoeding
Op de pabo krijg je niks, zover ik weet, al is dat wel degelijk hbo en is er veel werk te verzetten. Geneeskundestudenten krijgen ook geen enkele vergoeding tijdens coschappen, wat ook stages zijn. Het hangt van je opleiding af of stages financieel wat opleveren.
Geneeskunde geen stagevergoeding
https://www.dub.uu.nl/nl/nieuws/minister-geen-vergoeding-voor-coschappen
Hoeft niet van de minister. Het argument bij alles is dat iedereen, ook al is het iets meer lenen, toch 35 jaar kan afbetalen? En als het dan nog niet rond is wordt het kwijtgescholden.
En inderdaad, ondertussen kun je door het aflossen zelf minder besteden aan andere doelen basis als wonen, een gezin, vervoer e.d.
Collegebanken
Ad Hombre, de collegebanken zitten vol met buitenlandse studenten. https://www.nu.nl/binnenland/5166734/aantal-buitenlandse-studenten-in-nederland-blijft-groeien.html
Tsjor
Karen
Niet eigen kind maar een aantal goede bekenden.
Als er nog geen stage is, is de combinatie contacturen/huiswerk/bijbaan nog enigszins te overzien (net als MBO). Maar zodra stages aan de orde komen, en die zijn normaliter zo goed als hele schooljaren en ft, mét daarnaast alle schoolopdrachten/huiswerk die gedaan moeten worden incl. opdrachten die uit de stage voorvloeien, dan zij bijbanen echt geen optie meer.
Bijv. een PABO student krijgt hier in onze regio bij een groot bestuur voor ft stage (hele schooljaren) slechts 100 euro (bruto) per maand. En zo zit dat met heel veel stages.
stagevergoeding
Sprak vandaag nog met een HBO-studente Engels docent en zij krijgt ook helemaal geen stagevergoeding, in tegenstelling tot een student HBO Toegepaste Biologie die € 500,-- per maand krijgt (voltijds stage).
Het is dus heel erg sectorafhankelijk of je wel of geen stagevergoeding krijgt.
Precies Marie
Je kunt echt de sigaar zijn
Dit kabinet
Vanmorgen bij Buitenhof: Jongeren gaan er 2 procent aan koopkracht op achteruit.
De voorspellingen over de koopkracht door het CPB zijn de afgelopen tien jaar NIET uitgekomen. Met name de koopkrachttoename, voorspeld voor 2017, bleek een achteruitgang voor de helft van de bevolking.
In Zondag met Lubach.
Zo krijg je dat beeld over de politiek: de leugen regeert.
Harde kijk op de maatschappij
@Ad
Poeh, ik vind jouw wereldbeeld erg hard en meer passen bij de USA dan bij Nederland.
Sparen voor de studie van je kind is zo makkelijk niet. Ten eerste heb je bij de onbetrouwbaarheid van de overheid werkelijk geen idee hoeveel geld er nodig is. De regelingen, rente, terugbetalingsvoorwaarden en studiekosten (collegegeld, reiskosten etc) wijzigen voortdurend. Ten tweede word je 'gestraft', als je veel spaart, aangezien je dan vermogensrendementsheffing moet betalen.
Ik vind 25.000 euro geen kleine schuld om als jongere je werkende leven mee te beginnen. Dit wegzetten als de kosten van een eenvoudige auto vind ik te makkelijk. Ik heb in mijn hele leven nooit meer dan 10.000 euro aan een auto uitgegeven en de enige nieuwe auto die ik rijd, is een leaseauto. En dat geldt voor heel wat nieuwe auto's op de Nederlandse wegen.
Niet iedereen woont dichtbij de studie die hij/zij graag wil doen. En motivatie lijkt me de eerste stap om er überhaupt een succes van te maken. Daarnaast is maar de vraag hoe lang de OV-kaart nog blijft bestaan. Die staat vast ook al ergens op een lijstje om te worden omgezet in een lening (*cynismemodus*). Thuis wonen is dan ook niet meer zo goedkoop.
Schulden maken een mens onvrij en een overheid die zijn burgers doelbewust met schulden opzadelt, is wat mij betreft verkeerd bezig. Investeren in jezelf is een holle kreet. Degenen die na een succesvol doorlopen studie een baan vinden, dragen via de (progessieve!) inkomstenbelasting naar draagkracht hun hele verdere carrière bij aan de inkomsten van de overheid. Een hypotheek op een huis is al voldoende en daar staat tenminste nog een waarde tegenover, al kan die ook fluctueren.
Nederland als geheel heeft hoogopgeleide mensen nodig. Je kunt je afvragen of het er zoveel moeten zijn, als er nu allemaal studeren (persoonlijk zet ik mijn vraagtekens bij het nut en de haalbaarheid van 50% hogeropgeleiden), maar de opgeworpen drempels horen niet financieel te zijn. Wat mij betreft gaat het gevraagde niveau omhoog (ook van het voortgezet onderwijs!).
Voor de maatschappij nuttige studies leiden lang niet altijd tot (zeer) goed betaald werk, waar je 'makkelijk' een studieschuld mee afbetaalt. Een bekend voorbeeld daarvan is het onderwijs. Op het VWO heb je toch echt eerstegraads (dus universitair geschoolde) docenten nodig. Zelf werk ik bij een commercieel adviesbureau in de milieusector en draag bij aan een schoner en leefbaarder land. Daar hoort geen topsalaris bij, terwijl er wel specialistische kennis voor nodig is.
Natuurlijk is het zonde en kapitaalvenietiging, als mensen niets met hun studie doen of heel ander (lageropgeleid) werk gaan doen. Dat is echter niet altijd een bewuste keuze en ook niet te voorkomen. Er kunnen tal van oorzaken voor zijn: het werk bleek totaal anders te zijn dan op grond van de studie te verwachten viel (niet ongewoon bij universitaire studies die gericht zijn op inhoud en niet opleiden tot een beroep), er kan sprake zijn van gezondheidsproblemen, de gezinsdynamiek staat geen twee (bijna) fulltime banen toe (omdat een van de partners veel reist, omdat er kinderen of andere familie extra zorg nodig hebben) en ga zo maar door. We zijn mensen, geen robots en er kan van alles op ons pad komen, dat onze oorspronkelijke plannen doorkruist.
Het neerzetten van studenten als luxepaardjes die alles cadeau willen krijgen en hun leventje al feestend doorbrengen, was in mijn tijd (jaren '90) al achterhaald. Maar dat beeld was er altijd al van studenten. Daar ga ik maar niet eens op in.
Klimaatontkenner
Blondie "Poeh, ik vind jouw wereldbeeld erg hard en meer passen bij de USA dan bij Nederland."
Ik geloof dat het toch tamelijk universeel is. De redeneertrant past in de hoek van de klimaatontkenning.
"met een beetje salaris..."
Dat is de kwestie dus. Het grootste deel van de studenten met een lening gaat minder dan dat beetje verdienen. Dat heeft natuurlijk helemaal niks te maken met de gekozen studie, maar met het feit dat de meeste salarissen nu eenmaal niet zo hoog zijn.
Het is gewoon niet zo slim om voor dat soort opleidingen (het grootste deel van het MBO en delen van het HBO en WO), leningen te verstrekken.
Dan ook nog 35 jaar kleine beetjes af moeten lossen, zodat elke loonsverhoging verdwijnt in een gat, maakt het vooruitzicht voor de kinderen van deze studenten nog somberder.
En dat natuurlijk zelfs als je maar een beetje geleend hebt. Of juist eigenlijk, want als je dan eindelijk na 20 jaar flexwerken een vaste baan vindt waar het salaris hoger is dan het minimumloon, dan moet je nog 15 jaar betalen aan een lening die inmiddels door de rente flink is opgelopen.
Er wordt een flinke armoedeval opgezet.
Aantal studenten stijgt
https://www.cbs.nl/nl-nl/nieuws/2011/26/steeds-meer-jongeren-volgen-hoger-onderwijs
Het aantal studenten stijgt gestaag en daarmee stijgen de kosten van hoger onderwijs. Daarnaast neemt het aantal vrouwen dat studeert toe. (zie bovenstaande CBS artikel)
Toeval of niet: De meeste vrouwen die ik ken met een academische opleiding werken part time. Een dagje of 3 per week of zo. Vaak niet eens in het vak dat ze gestudeerd hebben. Mijn partner is geen uitzondering. Volgt dure studie op latere leeftijd -> werkt 2,5 dag per week.
Zoals ik al eerder meldde wonen in mijn straat twee vrouwelijke huisartsen die na een extreem dure studie hebben besloten dat ze toch liever iets anders gingen doen (huisvrouw & stylist).
Dus aan de ene kant kost het onderwijs de maatschappij steeds meer geld (ook al dankzij de instroom van studenten uit de EU) en aan de andere kant rendeert dat geld steeds minder. Die huisartsen en mijn partner leveren de schatkist aanzienlijk minder geld op dan iemand die fulltime in zijn eigen specialisatie werkt. Een student uit de EU die terugreist levert al helemaal geen cent op.
Dat de kosten voor het onderwijs als geheel enorm stijgen kun je lezen in dit document:
https://www.cbs.nl/-/media/_pdf/2016/50/uitgaven-aan-onderwijs-2015.pdf
De eerste paar grafiekjes spreken voor zichzelf.
Dus, dat is het een beetje. De kosten stijgen de pan uit en dan moet er wat gebeuren. Ofwel we stellen allemaal nieuwe belastingen in ofwel we gaan op andere posten bezuinigen.
Nederland geeft een steeds toenemend percentage van zijn inkomsten uit aan onderwijs, dus als groep krijgen studenten een steeds groter deel van de koek. Dat dat opgaat aan andere posten dan hun dagelijkse behoeften is voor hen vervelend, maar wel te verklaren.
"Poeh, ik vind jouw wereldbeeld erg hard en meer passen bij de USA dan bij Nederland."
De Nederlandse studies blijven zwaar gesubsidieerd (i.t.t. de VS). We hebben het hier over de kosten van het levensonderhoud.
Zoals met alle sociale stelsel gaat het in het onderwijs allemaal prachtig *totdat* er teveel mensen aanspraak op maken. Dan stort ieder sociaal systeem in omdat het simpelweg niet meer te betalen is, daar kun je op wachten.
Wees blij dat de NL overheid de boel min of meer in stand probeert te houden door bezuinigen. Als ze de ware kosten van een studie gaan doorberekenen breekt de hel helemaal los.
Eerlijk verhaal
Ad Hombre: ik begrijp je redenatie en begrijp ook de noodzaak tot kostenbeheersing in het hoger onderwijs. Ik vind alleen dat het oneerlijk is om dit algemeen via dergelijke bezuinigingen te doen. Die treffen met name jongeren uit minder draagkrachtige gezinnen.
Het voorbeeld van die 18-jarige zoon van een bijstandsmoeder vind ik te schrijnend voor woorden. En dan suggereer jij ook nog dat hij op zichzelf moet gaan wonen, wat tot een nog hoger leenbedrag leidt! Dat de overheid een lening beschouwt als inkomensvoorziening vind ik echt te belachelijk voor woorden. Nee, de enige uitweg voor zo'n jongen is dan om maar af te zien van een studie en direct te gaan werken (maar dan inderdaad wel op zichzelf gaan wonen, anders kan hij met zijn startsalaris zijn moeder gaan onderhouden). De vraag is of je keuzes op deze manier wilt maken als maatschappij.
Wat mij betreft stellen we limieten in voor studenten uit het buitenland (waarom investeren in de opleiding van mensen die hier waarschijnlijk niet blijven en wiens ouders hier geen belasting betalen?) of anders moeten de studievoorwaarden binnen de EU gelijk worden getrokken (collegegelden, beurzen, leenstelsels e.d.), zodat dit geen trek naar 'goedkopere' landen meer bevordert.
Dit is allemaal niet nieuw, dit speelt al decennia. Ik heb als student samengewoond met Griekse studenten, voor wie studeren in Griekenland te duur / moeilijk was (hoog collegegeld, geen beurs, toelatingsexamens), maar die in Nederland een certificaat konden halen voor het beheersen van de Nederlandse taal en daarna gebruik konden maken van de basisbeurs, OV-kaart en onze studietarieven! En nu veel studies bij ons in het Engels worden aangeboden, ligt de lat nog lager.
En ik schreef ook al dat ik niet overtuigd ben van de noodzaak van 50% hogeropgeleiden. Maar dan wel graag selecteren op niveau en niet op het inkomen van de ouders. Wat mij betreft mag er ook kritisch gekeken worden naar de baankansen die een bepaalde studie oplevert en het aantal beschikbare plaatsen daarop aangepast, hoewel dat in sommige vakgebieden moeilijk te voorspellen is. Ik heb iemand uit het onderwijs wel eens horen voorstellen om te werken met een systeem van numerus fixus met baangarantie. Het probleem blijft dat er altijd 4-5 jaar zit tussen de start van een studie en de start op de arbeidsmarkt. En dat lang niet iedere studie opleidt tot een bepaalde vastomlijnde baan.
Ik weet niet hoe je wilt voorkomen dat mensen niets/weinig met hun studie doen in hun latere leven. Wil je een contract afsluiten dat afgestudeerden minstens zoveel jaar (fulltime?) in hun vakgebied moet werken? Wil je dan banen gaan garanderen?
Voor die artsen die jij kent, die niets met hun vak doen, hadden inderdaad een paar sterk gemotiveerde mensen kunnen studeren, die nu zijn uitgeloot. Dat is inderdaad heel jammer. Maar nog steeds geen garantie dat die wel hun hele leven arts waren gebleven. En wat mij betreft staat dit los van de leenstelselproblematiek.
Werkelijke kosten doorberekenen
Oja, dit vind ik ook een dooddoener. Als de overheid overal de werkelijke kosten van gaat doorberekenen, dan weiger ik verder nog belastingen te betalen. Lijkt me een vrij duidelijke deal. Ik betaal namelijk nu al mee aan de werkelijke kosten.
Maar je hebt gelijk dat in dat geval waarschijnlijk de hel losbreekt: anarchie en ieder voor zich. Prettige wedstrijd.
Blondie
Ik heb ook kinderen en ik zie dat ook liever niet gebeuren. Ik denk dat alle ouders graag zien dat hun kinderen voor weinig geld kunnen studeren, maar de cijfers zijn niet hoopgevend.
Je kunt natuurlijk niemand dwingen om na zijn of haar studie te gaan werken, maar als de boekhouding niet sluitend te krijgen is moet er iets gebeuren. Ofwel bezuinigen, ofwel meer belasten.
En als je dan toch moet bezuinigen kun je je voorstellen dat een maatregel waarbij juist het studeren en er vervolgens niets mee doen wordt ontmoedigd. Studieleningen zouden daarvoor kunnen zorgen, dan bedenk je je (in theorie) wel twee keer voor je zomaar iets gaat doen, het kost nl. echt geld.
In theorie, want in de gevallen die ik ken hielp het geen zier.
Schulden
'Studieleningen zouden daarvoor kunnen zorgen, dan bedenk je je (in theorie) wel twee keer voor je zomaar iets gaat doen, het kost nl. echt geld.' Nou ja, een dure studie en dan huisvrouw worden betekent dat je vrijwel niets terug hoeft te betalen van je lening. Een dure studie en dan werken op niveau met goed salaris betekent dat je alles terug moet betalen.
Ik deel met je, dat het irritant is dat vrouwen te weinig energie stoppen in een baan die past bij hun opleidingsniveau. Maar je weet waarschijnlijk zelf hoe de onderhandelingen zijn gegaan.
'Ik heb ook kinderen en ik zie dat ook liever niet gebeuren. Ik denk dat alle ouders graag zien dat hun kinderen voor weinig geld kunnen studeren, maar de cijfers zijn niet hoopgevend.'
Het gaat niet zozeer om voor weinig geld kunnen studeren, het gaat om kansen en om een betrouwbare overheid.
Ik ben begonnen in 1976. In die tijd kregen ouders (ook jouw ouders) dubbele kinderbijslag als het kind uit huis woonde (ik moest wel op kamers, opleiding was te ver weg). En het kind bleef in het ziekenfonds van de ouders. Daarmee waren twee dingen geregeld:
- ouders zijn financieel gezien verantwoordelijk tot het kind 21 is. Nu zeggen we: tot het kind 18 is, halen alle extra's bij de ouders weg, maar vinden wel dat de ouders nog financieel verantwoordelijk zijn. 18-jarige kinderen en ziektekostenverzekering blijkt een vaak ene probleem te zijn, waardoor schulden ontstaan.
- ook als je studeerde had je in elk geval een smalle basis waarmee je in je levensonderhoud kon voorzien.
Was het genoeg voor de studie? Nee, ik hield een schuld van 19.000 gulden over. Maar die schuld was rentevrij, kon in 15 jaar terugbetaald worden en telde niet mee voor de hypotheek. Nu wordt het rentedragend zodat de schuld meestijgt met de inflatie; omdat het in 35 jaar terugbetaald kan worden kan de hoogte ervan ook probleemloos stijgen (wat is nu 25.000 in 35 jaar; of 40.000 of 70.000); en het telt mee als schuld bij het aanvragen van een hypotheek.
Ik had een goede kans om, met de studieschuld, toch een bestaan op te bouwen. Ik kon werken, kopen, afbetalen, waarbij de hoogte van de schuld minder werd door de loop van de tijd. Toch was ik al 40 toen ik mijn laatste schuld afbetaald had. De studenten van nu zijn 60.
Het tweede grote probleem is dat de overheid inderdaad onbetrouwbaar is gebleken. Als jij niet investeert in de toekomst van de jongeren, wat maakt dan dat zij later wel gaan investeren in de overheid?
Tsjor
Tsjor
"Het tweede grote probleem is dat de overheid inderdaad onbetrouwbaar is gebleken."
Had je die illusie nog dan?
- VUT te duur? VUT opgeheven
- WAO te duur? WAO opgeheven en vervangen door versoberde WIA
- WIR (Wet op de investeringsregeling) te duur? WIR opgeheven (plotseling in 1 weekend)
- Grijze kentekens te duur, regeling uitgekleed
Bijna alle regelingen die te duur worden, worden opgeheven of uitgekleed. Daar is de overheid echt heel betrouwbaar in.
"Als jij niet investeert in de toekomst van de jongeren, wat maakt dan dat zij later wel gaan investeren in de overheid?"
Ik linkte net naar een CBS document dat aangeeft dat het aandeel van onderwijskosten in het BBP al jaren sterk toeneemt. Dus, hoezo niet investeren?
Betrouwbaarheid
Tsjor: ik sluit me volledig bij je aan.
De overheid verandert IEDER JAAR de belastingregels en andere inkomensmaatregelen, zodat je eigenlijk nooit weet waar je aan toe bent. Een bijzonder wankele basis om een contract met een potentiële looptijd van 35 jaar op af te sluiten, waarbij ook de voorwaarden van dat contract tussentijds weer kunnen worden gewijzigd.
Het gaat mij er ook niet om dat ik zo graag wil dat mijn kind voor weinig geld kan studeren. Ik wil dat mijn kind weet waar ze aan toe is. Zodat van daaruit gefundeerde beslissingen kunnen worden genomen. Het kiezen van een studie is op zich al een uitdaging genoeg.
Daarnaast is het een vreemde spagaat dat kinderen vanaf 18 volwassen worden verklaard (en daarmee de kinderbijslag stopt en ze een eigen zorgverzekering moeten afsluiten), maar de ouders wel tot 21 jaar financieel verantwoordelijk blijven.
Waarom te duur?
Ad Hombre: wel wonderlijk dat al die regelingen te duur worden, terwijl we niet minder belasting gaan betalen.....
Blondie
Dat zou je dan per regeling moeten bekijken. Ik heb hierboven al uitgelegd wat er volgens mij (maar wie ben ik?) met het onderwijs aan de hand is.
We hebben daarnaast nog steeds te maken met stakende onderwijzers die vinden dat ze schromelijk onderbetaald worden. Dat zal allemaal best, maar maakt het onderwijs natuurlijk duurder. (terzijde: er loopt een 'wat verdien jij' draadje waar de leraren er trouwens behoorlijk goed uitspringen...)
Het is in ieder geval volgens het CBS een feit dat het onderwijs steeds duurder wordt, wat ook de oorzaak mag zijn. De overheid zal daarop op een of andere manier moeten reageren.
Misschien dat een SP/GL/PvdA regering dan de belasting voor de hogere inkomens verhoogt (misschien ook niet), maar van een rechtse regering kun je dat niet verwachten.
De primaire verantwoordelijkheid van de overheid is dat de financien op orde zijn. Anders krijg je Griekse, Turkse en Venezolaanse toestanden. Vraag maar eens aan de mensen daar hoe dat bevalt...
hmm
'Niet iedereen woont dichtbij de studie die hij/zij graag wil doen. '
Waarom geven we de studenten die aantoonbaar een studie willen doen die niet dichter bij huis kan dan x km niet meer geld per maand?