Vragen over de weg naar zelfstandigheid als het niet volgens "het boekje" loopt
Ik ben net nieuw op dit forum, maar zou de situatie voorleggen waarbij ik graag advies zou willen hebben van "ervaringsdeskundige".
Mijn zoon is bijna 17 heeft Asperger met een groot verschil in verbaal (134) en performaal (85) IQ. Daarnaast heeft hij een a-typische hechtingstoornis. Daarbij is hij erg gevoelig voor depressies en heeft een verhoogd risico op een psychose. Hierdoor heeft hij op 15-jarige leeftijd volledige vrijstelling van onderwijs gekregen.
Hij gaat nu 4 dagen per week naar een (alternatieve) zorgplek.
Voor het komende schooljaar (dus volgende week) is er nog geen toestemming (vanuit het CJG) dat hij weer naar deze plek mag gaan, maar dat terzijde.
Hij heeft kort een baantje als vakkenvuller gehad en heeft 2 weken vrijwilligerswerk gedaan op een festival. Bij beide banen werd zijn beperking overduidelijk en vermoed ik dat hij (waarschijnlijk) nooit een baan zal kunnen behouden. Daarbij zorgt iedere kleinste vorm van druk voor psychische spanning met verhoogd risico tot depressie en psychose.
Ik heb als moeder alleen de voogdij over hem, zijn vader is 10 jaar geleden uit de ouderlijke macht gezet en is niet woonachtig in Nederland. Door mijn eigen toekomstperspectief kan ik uiterst tot zijn 21ste voor hem zorgen. Mij lijkt het echter beter als hij eerder uit huis gaat zodat ik hem nog een tijd, voor zijn 21ste kan begeleiden bij het meer zelfstandig wonen.
Echter, is de kans groot dat hij nooit geheel zelfstandig kan wonen. (regelen van zaken, hygiëne, zorg dragen voor zichzelf en zijn omgeving zijn zeer slecht ontwikkelt).
Ik leef zelf van een WAO met toeslag en kan hem financieel niet ondersteunen, helemaal niet als op zijn 18de de kinderbijslag en toeslag komt te vervallen.
Nu de vragen die ik graag zou stellen:
- Wat voor een mogelijkheden zijn er voor een 18-jarige om financieel ondersteunt te worden? Zou hij aanspraak maken op een WAJONG uitkering? Moet hij daarvoor zelfstandig wonen of zou hij hier ook al voor in aanmerking komen als hij nog thuis woont?
- Hebben jullie ervaring met de WMO in ondersteuning bij jongeren die op zichzelf gaan wonen?
- Waar moet ik op letten als hij 18 wordt?
- Waar moet ik op letten als hij besluit zelfstandig te willen gaan wonen? (moet hij eerst woonruimte hebben om een uitkering te krijgen?)
- Zien jullie nog mogelijkheden tot eigen inkomen?
- Hebben jullie verder nog advies bij het begeleiden van een jongen naar de stap naar (semi) zelfstandigheid.
Zelf wil hij, als hij het huis uit gaat in het buitenland gaan wonen? Maar hoe zou hij het daar financieel gaan redden?
Hij heeft zowel de Nederlandse als Thaise nationaliteit maar wil niet in Thailand gaan wonen.
Kortom, ik zit vol vragen omdat ik hem graag deze laatste jaren dat ik verantwoordelijk voor hem ben hem zo goed mogelijk begeleidt en omdat ik weet dat ik na zijn 21ste (of als de situatie het toelaat eerder) er niet meer voor hem zal kunnen zijn.
Dank voor het lezen;
Qiyin
AnneJ?
Ik kan je geen antwoorden geven, de diagnose van je zoon is wel erg uniek en zwaar. Als moeder van een even oude zoon met Asperger en een grote VP-kloof wil ik je wel heel veel sterkte wensen. Ik zit met gelijkaardige vragen en onzekerheden, al heeft mijn zoon geen hechtingsstoornis of aanleg voor psychoses.
Ik hoop dat AnneJ wat nuttige informatie voor je heeft.
Mee
Het lijkt mij heel zwaar voor je. Ben je al bij stichting MEE geweest? Volgens mij zouden die je goed kunnen helpen. Zij kennen de mogelijkheden.
Volgens mij
Er is op het forum ook iemand met een zoon met ASS die begeleid woont. Volgens mij heeft hij ook een Wajong. Haar naam ben ik even kwijt sinds ze van nick is gewisseld, maar ze schrijft regelmatig dus hopelijk komt er een reactie.
Ik heb er zelf wel eens naar gekeken voor een kennis, maar het is tegenwoordig nagenoeg onmogelijk om Wajong te krijgen als je niet ernstig lichamelijk of verstandelijk beperkt bent. Alleen een ontwikkelingsstoornis of depressie met een normaal iq is dus niet meer voldoende.
mijn ervaring
Ik heb een normaal begafd ASS-kind van inmiddels 20, dat te goed is voor de wajong maar te slecht voor gewoon werk. Hij is vlak voor zijn 18e uitgevallen op het MBO, wat de zoveelste afwijzing was voor hem ("zie je wel, ik faal"). Werk redt hij niet, hij werkt ook op festivals maar heeft daar veel begeleiding bij nodig, die ik hem meestal geef.
Kort nadat hij uit het MBO viel ging hij beschermd wonen. Ik weet de juiste term even niet helaas. Dit is via de gemeente (wijkgids, jeugdgids, hij was nog net geen 18) gegaan, met de dringende aantekening dat ik het zelf inmiddels ook niet meer redde en er volledig doorheen zat.
Meer dan een krantenwijkje kan hij niet, toch is hij normaal begaafd, maar zijn beperkingen zijn groot, vooral sociaal, zijn faalangst is nog groter en zijn depressie is inmiddels chronisch, we zijn al 2 jaar bezig hulp te krijgen hiervoor.
Hij heeft jongerenbijstand en ook een klein beetje leefgeld vanuit begeleid wonen. Omdat ik zelf inmiddels ook volledig ben afgekeurd kan ik niet bijdragen in zijn kosten. Hij redt het financieel net, met veel begeleiding. Helaas is er in zijn begeleiding veel verloop, zwangerschapsverloven, of stagiaires die hem zien als een interessant project maar vervolgens nergens op uitkomen, enzovoort. In de praktijk zit ik er nog steeds bovenop anders loopt het nog verder mis. Zoon komt nog geregeld bij me langs om te klagen hoe slecht hij zich voelt en waar hij tegenaan loopt, en dan moet ik weer zijn begeleiding wakker schudden.
Het is de bedoeling dat hij t.z.t. zelfstandig met ambulante begeleiding moet gaan wonen en een dagbesteding vindt, maar hij is zo depressief, zijn dagnachtritme ligt overhoop en hij kan nu al amper het hoofd boven water houden.
Het spijt me, ik kan geen happy ending schrijven. Hij woont begeleid, maar ik moet er zelf vaak bovenop zitten wegens telkens wisselend personeel. Hij is één brok wanhoop, voelt zich een enorme mislukking. Ik verkeer al jaren over de rand van overspannenheid, heb zelf ook asperger en het lukt me niet meer al die ballen in de lucht te houden.
Ook hier geen vader in beeld, die is zijn eigen weg gegaan en we weten niet waar hij woont.
En zo modderen we voort.
Spoorzoeken
Wat ik er van gezien heb is het spoorzoeken. Zijn IQ is hoog genoeg maar zijn beperkingen zijn er ook. En je krijgt moeilijk toegang tot een bestendige voorziening. Het is puzzelwerk om voorzieningen aan elkaar te rijgen.
Dat vraag in elk geval een persoon die zich de komende jaren inzet voor je zoon om zaken op dit gebied rond te krijgen.
In elk geval moet je bij de gemeente zijn voor financiering, onder de jeugdwet of de WMO.
Ik heb zelf geen ervaring met de stichting MEE maar misschien kun je daar wel iemand vinden die met je mee kan denken.
Dat hij een ontheffing heeft voor onderwijs wil nog niet zeggen dat hij ook niet in aanmerking kan komen voor een initiatief van het REA College.
https://www.reacollegenederland.nl/
Daar krijgen jongeren een opleiding op maat in een beperkt aantal dagen. Er wordt rekening gehouden met hun beperkingen.
Op het gebied van autisme kun je het beste informatie zoeken bij de NVA
https://www.autisme.nl/
En bij het Leo Kannerhuis
https://www.leokannerhuis.nl/
Dat is ooit opgezet door ouders met een kind met autisme
https://www.leokannerhuis.nl/locaties/workhome
Om je een beeld te geven.
Let vooral goed op hoe de financien van je kind geregeld gaan worden. Kan hij het zelfstandig? Heeft hij daar hulp bij nodig? Dan heb je een probleem.
Het beste kun je het zelf samen met hem doen en zonodig bij de gemeente informeren naar budgetbeheer.
Dit soort jongeren komen heel makkelijk in de schulden als je even niet oplet.
Helaas geen optimistische boodschap hier.
Je kunt het beste je zo goed mogelijk informeren wat er wel mogelijk is, met name ook in je omgeving.
Google op Beschermd wonen, of begeleid wonen, en kijk of een instelling daar je kan informeren over toelating en financiering. Zij hebben de directe ervaring.
En het is tegenwoordig locaal geregeld.
En soms is de praktijkondersteuner van de huisarts goed op de hoogte van alle mogelijkheden.
Je moet het hebben van professionals die de weg weten in jou omgeving. En van je eigen inventiviteit en doorzettingsvermogen.
Niet uit het veld laten slaan door drempels en wachtlijsten. Maar doelgericht op wat je denkt dat jou zoon nodig heeft.
Maar ook na zijn 21ste zal hij iemand nodig hebben die met hem meedenkt en meezoekt.
Dit is juist een kwetsbare overgansperiode.
Ik wens je veel succes. Misschien, hopelijk, valt het mee. Een beetje geluk hoort er ook bij.
Medisch
Ik hoop dat je zoon een goede psychiater heeft voor het, ook met medicatie, bestrijden van depressie en psychosegevoeligheid. Vaak zijn er ook angsten.
Dit soort jongeren neigt naar verslaving en dat is een financieel debacle erbij. Goede medicatie kan dat helpen indammen.
adviezen
Inderdaad slim om je goed te informeren. Het een en ander zal ook wel afhankelijk zijn van de gemeente waar je woont. Sinds 2015 verschilt het nog wel eens.
Maar even wat algemene tips:
- Je kunt bij het UWV een wajong uitkering aanvragen, het UWV beoordeelt dat dan. (vanaf een paar maanden voordat hij 18 wordt.) Ik denk niet dat hij in aanmerking komt voor wajong, maar misschien wel voor beschut werken of indicatie banenafspraak. De gemeente is verantwoordelijk voor een passende werkplek dan, en anders een wwb uitkering. Dit is een klein bedrag als hij thuis woont, wel slim om eventuele toeslagen ook van jezelf in de gaten te houden. Het kan zijn dat die omlaag gaan en als je dat niet op tijd wijzigt bij de belastingdienst moet je later terug betalen.
- Jullie hebben recht op onafhankelijke clientondersteuning, iemand die dit hele proces ondersteunt. Dit kan bij een MEE organisatie, maar sommige gemeentes hebben contracten met andere organisaties. (bv zorgbelang.)
- Je zoon zal geen aanspraak kunnen maken op de wet langdurige zorg. (vanaf 2020-21 wel weer.) Maar de gemeente heeft een aantal beschermd wonen plekken. Dit valt onder de WMO, ik zou de gemeente bellen om te vragen hoe het indiceren in zijn werk gaat en wat voor plekken er zijn. Voor jongeren met autisme zijn best wel mogelijkheden waarschijnlijk.
- ik zou inderdaad een goede behandelaar zoeken. Mijn ervaring is dat ook daar best wel mogelijkheden zijn. Zowel bij GGZ instellingen als vrijgevestigde psychologen.