Ondanks de jonge leeftijd hebben peuters een heel rijk gevoelsleven. Verdriet, blijdschap, verbazing, woede en afschuw volgen elkaar snel op in slechts één dag. Jaloezie is ook een emotie die op deze leeftijd vrij intens kan worden beleefd. Is jouw peuter jaloers? Bijvoorbeeld op een nieuwe baby in het gezin of op een speelmaatje op school? Dan kan dit als ouder een fikse uitdaging zijn. In dit artikel geven wij tips om om te gaan met een jaloerse peuter.
Wanneer je een gevoel van afgunst of nijd ervaart wanneer iemand anders iets heeft of krijgt dat jij wilt, spreken we van jaloezie. Jaloers gedrag kan zich richten op dingen, maar ook op personen. Alhoewel jaloezie een slechte reputatie heeft, kan het zowel positief als negatief zijn. Een gezonde dosis jaloezie kan nuttig zijn. Maar soms zijn jaloerse gevoelens ook gewoon heel vervelend om te ervaren en helemaal niet nuttig. Jaloezie is misschien niet één van de basisemoties, maar het is toch een veelvoorkomend gevoel onder volwassenen én kinderen. En vooral bij peuters kan jaloezie vrij heftig zijn.
Er zijn tal van redenen waarom jouw peuter jaloers gedrag kan vertonen. Vaak komt jaloezie op deze leeftijd voor als emotionele reactie op grote veranderingen, zoals de geboorte van een broertje of zusje of een nieuwe partner van papa of mama. Maar een peuter kan ook jaloers zijn op het speelgoed van of de aandacht voor een broer of zus. Meestal krijgt een peuter last van jaloezie wanneer het om de aandacht van één of beide ouders gaat.
Een peuter kan ook jaloers zijn op speelgoed van anderen tijdens het samenspelen. Ze kunnen zich nog niet goed inleven in iemand anders. Spelen vindt vaak plaats naast elkaar en niet per se met elkaar. Hierdoor kunnen peuters speelgoed afpakken van een ander kind of vinden zij dat iets alleen van hen is.
Peuters kunnen vooral vaak jaloers gedrag vertonen tegenover een broertje, zusje of de ouders. Dat kan een oudere of jongere broer of zus zijn, maar ook een baby. Als er een nieuwe baby is geboren in het gezin gaat er ineens veel aandacht naar deze baby. Dat kan verkeerd worden geïnterpreteerd door een peuter: hij of zij snapt tenslotte niet waarom deze nieuwe baby ineens alle aandacht krijgt en dat er aandacht wordt verdeeld.
Speelgoed afpakken, boze buien, kwade blikken naar papa en mama, de baby weg willen geven: het zijn allemaal reacties op de baby die voortkomen uit jaloezie. Peuters voelen zich onzeker en misschien zelfs wel bedreigd door de aanwezigheid van een baby. Dat kan lastig zijn als ouder, maar het is ook vooral lastig voor de peuter zelf.
Een peuter kan zijn emoties soms nog moeilijk uitleggen of begrijpen en toont dit gevoel op verschillende manieren. Hierdoor kan het lastig zijn als ouders om jaloezie te herkennen. Als je wilt weten of jouw peuter jaloers is, kun je letten op de volgende signalen:
Als jouw peuter jaloers is op een broertje of zusje of op andere kinderen kan dit lastig voor je zijn als ouder. Je wilt dat je kind gelukkig is, maar jaloezie is, net als boosheid, een emotie die we graag zo min mogelijk willen zien. Toch is het een belangrijk onderdeel van de ontwikkeling. Wij geven tips om positief om te gaan met een jaloerse peuter.
Kleine kinderen vinden het vaak nog lastig om hun eigen gevoelens te herkennen of onder woorden te brengen. Door het jaloerse gevoel te benoemen en te erkennen help je jouw kind bij het navigeren van deze gevoelens. Praat er goed over en toon dat een jaloers gevoel heel normaal is. Zo kunnen deze gevoelens met de tijd een plek krijgen.
Jaloezie wordt in onze samenleving vaak gezien als iets negatiefs, maar het is een normale emotie waar jong en oud mee kampen. Daarom is het belangrijk om positief te blijven. Erken de jaloerse gevoelens, toon begrip en straf het vooral niet af.
Soms is jaloers gedrag van een peuter ook heel legitiem, bijvoorbeeld wanneer er een nieuwe baby in huis is. De peuter kan, soms terecht, opmerken dat er minder aandacht voor hem of haar is. Luister daarom goed naar de ervaringen van jouw peuter en geef extra aandacht waar dat kan, maar vooral ook als hij of zij het moeilijk heeft.
Ook volwassenen zijn wel eens jaloers, hoe vervelend we dat ook kunnen vinden. Hoe kinderen omgaan met emoties wordt deels aangeleerd. Daarom is het belangrijk om een goed voorbeeld te geven voor het omgaan met allerlei soorten emoties. Verdriet, blijdschap, boosheid en jaloezie: het hoort er allemaal bij. Door jouw negatieve gevoelens op een constructieve manier te uiten pikt jouw peuter waardevolle lessen op hoe om te gaan met jaloezie.
