23 maart 2007 door Aleid Grijpma
Mijn kinderen zijn – ten onrechte, maar dat is nu niet aan de orde – uit huis geplaatst, voor 6 weken tot 3 maanden. Het gaat om mijn zoon van 5 maanden en mijn dochter van bijna 3 jaar.
Mijn dochter van 3 is bij haar vader (mijn ex) geplaatst, en mijn zoontje van 5 maanden is ondergebracht in een crisis-gezin (bij vreemden dus), omdat dat beter zou zijn dan bij familie. We mogen hem eens per twee weken een uurtje zien op een kantoor.
Nu is mijn vraag of dit onze band kan schaden. Ik ben vooral bang dat mijn zoontje (van 5 maanden) van ons zal vervreemden.
Dit moet heel naar voor u zijn, dat uw beide kinderen, die nog zo jong zijn, uit huis zijn geplaatst. U vertelde verder niets over de reden van uithuisplaatsing, dus daar zal ik verder niet op ingaan. Ik zal mij beperken tot de vraag wat het effect zou kunnen zijn.
Jonge kinderen kunnen niet of nauwelijks begrijpen waarom ze precies bij hun moeder worden weggehaald. Ook de ouders begrijpen daar soms niets van. Maar soms is het toch nodig, omdat er nu eenmaal situaties zijn waarin thuisblijven te veel risico's met zich meebrengt. (Nogmaals: over uw specifieke situatie weet ik niets en zeg ik ook niets.)
Een uithuisplaatsing kan dus nodig zijn om erger te voorkomen, maar dat neemt niet weg dat je je natuurlijk wel kunt afvragen wat nu eigenlijk het effect ervan is op de kinderen. Met name welke invloed het heeft op de band tussen de ouders en de kinderen. Dat is een moeilijke vraag, maar ik zal proberen om er toch een antwoord op te geven.
In het algemeen geldt: als kinderen ergens naartoe gaan waar een goed opvoedingsklimaat heerst, en waar ze zich goed kunnen hechten aan mensen, dan hoeft dat niet schadelijk te zijn.
Wat wél problematisch kan zijn, is als kinderen voortdurend van de ene plek naar de andere gezeuld worden. Dan heb je als kind niet de kans om je te hechten aan wie dan ook, wat schadelijk zou kunnen zijn voor de ontwikkeling.
Uw zorg betreft vooral uw baby van 5 maanden. Ik kan me dat goed voorstellen, omdat een kleine baby natuurlijk nog volstrekt weerloos en afhankelijk is. Toch is het juist voor die leeftijd nog niet zo'n probleem om tijdelijk uit huis geplaatst te worden, omdat zo'n kind nog geen last heeft van scheidingsangst, en zich dus relatief makkelijk zal aanpassen aan een andere situatie.
Scheidingsangst (ook wel separatie-angst of verlatingsangst genoemd) begint bij de meeste kinderen rond 7 à 8 maanden en kan behoorlijk sterk worden tussen de 14 en 20 maanden. Het hoeft niet, maar het kan.
Verder gaat het bij een kind van 5 maanden vooral nog om de vervulling van primaire levensbehoeftes, zoals: eten en drinken, een schone luier krijgen, aandacht en warmte krijgen, etc, tijdens de wakkere periodes. Een beetje bot gezegd is het op die leeftijd nog niet echt belangrijk van wie hij dat krijgt, áls hij het maar krijgt (in voldoende mate).
De hechting van een kind aan zijn ouders komt pas later, ongeveer met 9 maanden. Ouders herkennen dat vaak als de periode waarin hun kind opeens gaat huilen als de ouders uit zicht zijn.
Verder weten we dat kinderen en hun hersenen zeer flexibel zijn, en een groot herstelvermogen hebben. Daarom hoeven kinderen beslist niet altijd voor het leven geschaad te zijn, als ze tijdelijk zijn weggehaald bij hun ouders.
Het uiteindelijke effect hangt echter af van zóveel verschillende factoren, dat je absoluut niet kunt voorspellen hoe het kind zich zal ontwikkelen.
Kijk maar naar geadopteerde kinderen. Daar zitten altijd kinderen bij die zich heel goed kunnen aanpassen aan hun nieuwe situatie, terwijl er ook adoptiekinderen zijn waarbij dat niet lukt, en er een hechtingsstoornis kan ontstaan. Beide soorten kinderen kunnen hetzelfde soort verleden hebben.
Op dit moment is voor u het belangrijkst:
Zolang uw kinderen kunnen rekenen op goede zorg, duidelijkheid, regelmaat en geen traumatische zaken, hoeft zo'n tijdelijke scheiding niet erg nadelig te zijn. Voor u en uw kinderen hoop ik dat dit lukt! Veel succes!
