Perfectionisme kleuter: hoe afremmen?
Onze kleuter wil alles 'heel goed' doen. We zouden dit graag afremmen maar we weten niet goed hoe. We willen dat ze plezier heeft in spelen en leren zonder dat ze kijkt naar de prestatie.
Ze vindt zinnen als 'van proberen kun je leren' maar stom. Ook zeggen dat het gaat om het samen zijn en het plezier komt niet echt aan.
De hoge lat is het meest zichtbaar tijdens het tekenen. Dit doet ze al niet graag maar het zorgt vaak voor boze buien. Ze wil dan bijvoorbeeld een olifant tekenen maar dat lukt dan niet en dan vliegen de spullen weer de kamer rond.Ook als ik samen met haar teken dan kan ze boos worden omdat ik dan niet precies teken wat ze voor ogen had. Ze vindt ook niet dat ik mooi teken terwijl ik juist geen waardeoordeel geef over mijn eigen tekening en expres nooit zeg dat ik niet kan tekenen.
Bij de start van de basisschool ervoer ze ook spanning omdat ze bang was 'dat het erg moeilijk zou zijn'.
Veel zaken gaan haar gemakkelijk af maar als iets moeilijk is dan begint ze er liever niet aan.
Vandaag zei ze ook dat ze maar zo weinig weet. Dat vond ze stom. 'Jij weet veel meer, mamma'
Ook deed ze graag legpuzzels totdat ze cijfers begon te lezen. Een puzzel waar 5+ op staat die ze vroeger zelf maakte, daar begint ze nu niet meer aan. 'Ik kan deze nog niet want ik ben nog geen vijf'.
Wie herkent dit?
Heeft iemand tips om ervoor te zorgen dat ze niet zo prestatiegericht is?
wat ontzettend moeilijk voor drzelf.
je kunt haar niet veranderen. Het is de aard van het beestje. Je kunt wél haar referentiekader veranderen en haar andere 'voeding' geven dan haar interne ik-je haar al geeft.... dat is door er niet te veel nadruk op te leggen dat ze het anders moet bekijken, maar met regelmaat benoemen dat ze prima is zoals ze is als ze het moeilijk heeft / haar ideeën geven dat de beste zijn voor jou niet belangrijk is, maar haar eigen ideeën en creativiteit juist waardevol zijn omdat ze maken tot wie zij is... hopelijk gaat zij jouw stem vervlechten met die van haarzelf en zo wat genuanceerder denken.
Dat moet voor jou ook moeilijk zijn om dit zo te zien bij je kindje hè
ik heb geen tips maar lees graag even mee.
Ja, jammer, hier ook een inmiddels jongvolwassene met perfectionisme én faalangst.
De aard van het beestje.
De juf had haar ooit, in groep 4, zeer onterecht een onvoldoende gegeven voor een werkstuk. Dochter, met autisme, had de opdracht niet goed begrepen. Ondanks dat ik er achteraan gegaan ben had de juf de opdracht niet alsnog verduidelijkt. Lichtelijk overspannen denk ik.
Dus ja, ik gaf dochter, die hard gewerkt had, samen met mij, aan dat werkstuk over paarden, de bevestiging dat ze hard gewerkt had maar dat het blijkbaar niet was wat de juf wilde dat ze uitgewerkt had. Die opdracht is niet duidelijk geworden.
Maar ook: hè gelukkig. Eindelijk heb je ook eens een onvoldoende, dat hoort er bij, je kunt niet altijd een tien halen. Geniet er van.
Ik vind het heel jammer voor haar, want nu heeft ze inderdaad meer tekst en ze kan het goed in balans brengen, ik ben heel trots op haar, maar het zit er nog steeds. Het is echt wel een aard van het beestje. Dus ik heb haar ook veel social stories vertelt over perfectionisme van andere mensen en hoe dat gegaan is.
Namensgebruikersnaam schreef op 20-07-2021 om 21:16:
wat ontzettend moeilijk voor drzelf.
je kunt haar niet veranderen. Het is de aard van het beestje. Je kunt wél haar referentiekader veranderen en haar andere 'voeding' geven dan haar interne ik-je haar al geeft.... dat is door er niet te veel nadruk op te leggen dat ze het anders moet bekijken, maar met regelmaat benoemen dat ze prima is zoals ze is als ze het moeilijk heeft / haar ideeën geven dat de beste zijn voor jou niet belangrijk is, maar haar eigen ideeën en creativiteit juist waardevol zijn omdat ze maken tot wie zij is... hopelijk gaat zij jouw stem vervlechten met die van haarzelf en zo wat genuanceerder denken.
Dat moet voor jou ook moeilijk zijn om dit zo te zien bij je kindje hè
Bedankt voor je concrete tip. Het is goed om dat expliciet te benoemen. Mooie zinnen ook.
Wat het voor mij lastig maakt is dat het ook mijn aard van het beestje is en het daarom wil afremmen bij haar. Ik vrees dat ik ongemerkt toch signalen geef waardoor haar houding versterkt wordt. Daarom ben ik op zoek naar tips om bewust andere signalen af te geven.
O ja: nu hoor je bij de gewone mensen die ook wel eens een onvoldoende halen.
AnneJ schreef op 20-07-2021 om 21:22:
Dus ik heb haar ook veel social stories vertelt over perfectionisme van andere mensen en hoe dat gegaan is.
Wat bedoel je precies met 'social stories'?
Wat fijn om te lezen dat jouw dochter een balans gevonden heeft en geleerd heeft om ermee om te gaan.
alhambra schreef op 20-07-2021 om 21:22:
[..]
Bedankt voor je concrete tip. Het is goed om dat expliciet te benoemen. Mooie zinnen ook.
Wat het voor mij lastig maakt is dat het ook mijn aard van het beestje is en het daarom wil afremmen bij haar. Ik vrees dat ik ongemerkt toch signalen geef waardoor haar houding versterkt wordt. Daarom ben ik op zoek naar tips om bewust andere signalen af te geven.
Misschien eens lezen op bijvoorbeeld instagram van how2talk2kids. Staan voorbeelden van dingen die men vaak zegt, met alternatieve manieren.
Verhalen: ik had een ex die heel graag onze nieuwe flat helemaal zelf wilde schilderen en behangen. Meestal, we woonden in de grote stad en onder studenten en jongeren werd er nogal eens verhuisd en dan had je 'paint parties' en we hielpen elkaar met schuren, schilderen, behangen, verhuizen, in een paar weekenden of zo.
Nee, deze keer zou hij het helemaal zelf doen, want de rest was toch minder precies dan hijzelf.
Helaas, al die tijd dat we in die nieuwe flat woonden wist hij precies waar het niet zo perfect was gegaan met schildren, behangen, vloerbedekking en meer, als hij in gedachten had gehad.Door hemzelf! Blijkbaar was hij zelf ook niet perfect.
En hij kon het aanwijzen: zie je wel, daar en toen en dat.
Dus nee, liever voed je je perfectionisme niet en accepteert dat je ook fouten kan maken en anderen ook en dat dat meestal helemaal niet erg is en gewoon erbij hoort, tenzij je een reisje naar de maan plant dat perfect moet gaan. Of het leven van iemand redden. En dan nog. Dat vraagt zoveel energie dat het de rest verdringt.
En samen is ook veel gezelliger.
Goed genoeg is goed genoeg, is prima en geniet ervan.
Bij ons helpt het om andere dingen te benoemen. Dus bijvoorbeeld bij het maken van tekeningen waarbij je kind gaat vergelijken zeg je, jantje heeft het diepste blauw gemaakt, truus heeft geelste zon gemaakt etc. Het gaat dan niet meer over goed beter best. Maar over verschillen, waar je geen waarde aan plakt.
En bijvoorbeeld als ze zegt Piet kan al springtouwen en ik niet. Dan zeggen wij, Piet kan inderdaad al springtouwen, jij nog niet. Dat is het een verschil. Wil jij leren springtouwen?
Ik ga dus niet mee in de vergelijkingen, maar benoem de feiten en stel eventueel een vraag om te ontdekken of ze met de opmerking eigenlijk een vraag heeft.
En als ze iets wil leren, vraag ik hoe wil je het leren. Met mij, of iemand anders, zelf oefenen en moet ik dan kijken, mag ik tips geven etc. Ze kan ze leren op haar eigen manier en grenzen aangeven
herkenbaar. Mijn dochter (jongste van 4) heeft zich altijd vergeleken met haar broers. Was ze woest, als 3 jarige, dat haar 8 jaar oudere broer harder kon lopen...
Ze legt haar lat altijd hoog. Is nooit tevreden. Moeilijk voor ons (ouders) en voor haarzelf vooral.
Positieve keerzijde: ze zit in de top van Nederland in haar sport en gaat na de zomer (als 12 jarige) naar vwo 3.
Waar ik maar mee wil zeggen dat het haar ook wat brengt. Ik weet niet of ze die topsport attitude zonder die houding zou hebben gehad.
Maar ja, wat zou ik haar wat tevredenheid gunnen....
Mijn kind van 5 heeft daar ook last van, heeft hij niet van een vreemde helaas. Wat ik probeer is om het luchtig te houden als iets niet goed gaat, vooral ook bij mezelf om te laten zien dat niemand perfect is of hoeft te zijn. De term "handige harry!" vliegt hier ook vaak rond.
Er is trouwens een hele leerzame aflevering van "Kikker en vriendjes" waarin Kikker gefrustreerd raakt als hij Eend probeert na te tekenen, die haal ik ook weleens aan 😄
Probeer bij bijvoorbeeld een tekening te bespreken wat ze heeft getekend, niet hoe goed/slecht ze iets heeft getekend. Focus en complimenteer meer op proces ("goed geprobeerd" "wat heb je lief zitten tekenen"). Het resultaat doet er niet altijd toe. Dat zij resultaat wel belangrijk vindt moet je accepteren, dat krijg je er niet zomaar uit. Het belangrijkste is dat jij zoveel mogelijk het goede voorbeeld geeft. Niet de nadruk erop leggen maar gewoon zo goed mogelijk voorleven hoe je met situaties omgaat waarin iets niet helemaal lukte zoals jij dat wilde. Laat zien dat ook jij zelf fouten maakt, niet altijd alles lukt. Wederom zonder er de nadruk op te leggen.
Toen ik zelf 4 was, was ik ook een beetje zo. Ik kan me deze situatie herinneren: op de kleuterschool maakte ik een fout op een werkje/kleurplaat en vroeg ik de juf of ik een nieuw vel mocht. Dat mocht niet, want zij vond die ene kleine fout geen reden om opnieuw te beginnen en ik moest maar door! Ik vond dat heel erg, want het kon nooit meer perfect worden met die fout. Ik denk dat dat heel leerzaam is geweest. Die opdracht om er ná het maken van een fout toch nog iets zo goed mogelijks van te maken. En dan uiteindelijk een best okee resultaat hebben, zelfs met fout erin.
Hopelijk kun je jouw dochter dit ook laten inzien. Misschien met een specifieke opdracht of spelletje, waarbij je begint met een kleurplaat of puzzel waar al iets lelijks op staat en dan proberen om er tóch wat moois van te maken? Werken met 'fouten' en inzien dat die niet alles verpesten?
Ja ik had ook zo'n kind. Het kan voor jou anders zijn maar voor mij was de gouden regel:
- wat zou je je kind gunnen?
- ja gewoon haarzelf mogen zijn, zonder perfectionisme en prestatiedwang
- okay, geef dat aan jezelf
OEPS, die kwam binnen
Probeer altijd de inspanning te prijzen, en niet het resultaat. Dus niet ‘wat een mooi knutsel’ maar ‘zo, daar heb je je best op gedaan! Wat is het?’
Mijn eigen kind kan er ook wat van, hij is nu 9, en ik zeg te pas en te onpas dat we trots op hem zijn omdat het het probeert, en dat het we het niet belangrijk vinden wat er uiteindelijk van terechtkomt. Hij gaat bv op sportkamp, dan is ie bang dat hij het niet kan. Dan zeg ik dat dat juist de bedoeling is van een kamp, dat je het eerst niet kunt en later iets beter. En dat je soms gewoon ergens niets van kunt en dat dat helemaal niet erg is. Plus voorbeelden van mezelf.
