Jongvolwassen, uitwonend maar niet zelfstandig. Hoe te ondersteunen?
Mijn zoon van 21 met ASS en ADD woont sinds bijna een jaar samen met zijn vriendin van 19. Zij heeft ADHD en zit fysiek niet zo goed in elkaar (extreem allergisch voor van alles, chronisch eczeem, vaak ontstekingen/ziektes). In dat jaar zijn ze 4 keer verhuisd, maar intussen hebben ze gelukkig een plekje voor langere tijd gevonden, vlak bij ons huis.
Ze zijn allebei het afgelopen jaar gestopt met hun opleidingen omdat studeren in coronatijd en 4 x verhuizen (in combinatie met hun aandoeningen) gewoon teveel was om te behappen. Nu zijn ze allebei aan het werk.
Tot zover de achtergrondinfo. Nu mijn vraag/probleem:
Eigenlijk trekken ze het samen niet. We proberen een balans te vinden tussen helpen/sturen en zelfstandig dingen laten regelen. Vraag gestuurd, liefst. We komen er maar zelden over de vloer, maar zien elkaar wel regelmatig. We bespreken regelmatig hoe het gaat, maar dringen ons niet op. Alleen als wij denken dat het nodig is, of als ze erom vragen, springen we bij.
Nu zijn wij onlangs 3 weken op vakantie geweest en blijken ze in die tijd niets aan hun huis te hebben gedaan (en daarvoor blijkbaar ook al heel lang heel weinig). Zij is op dit moment ziek en depressief, zoon heeft het zwaar op zijn werk door onderbezetting en dus overbelasting voor hem waardoor hij geen energie heeft om thuis aan de slag te gaan. Ik ben er van de week een paar keer geweest (op hun verzoek) om ze te helpen.
Ik ben me kapot geschrokken van de puinhoop! We hebben nu samen met mij (daar sta ik wel op) een goed begin gemaakt met opruimen en schoonmaken, maar ik denk eigenlijk dat zelfstandig wonen nu nog/op dit moment teveel gevraagd is voor ze.
We willen zo graag dat ze lekker zelfstandig kunnen wonen, en we willen daar zeker bij ondersteunen, maar wij zijn ouders, geen hulpverleners. Zij heeft een psycholoog en binnenkort een gesprek met een psychiater om te kijken wat er nu precies bij haar speelt (overspannen, depressie, ADHD, ook ASS?), maar ze hebben naar mijn idee ook behoefte aan praktische begeleiding.
Heeft iemand hier enig idee of er begeleiding is voor jonge mensen zoals zij? En hoe komen we daaraan? Of heeft iemand zelf ervaring en goede suggesties?
Miriam, ik heb helemaal geen eisen. Aan mijzelf heel veel 
, maar aan hun niet. Het punt is, zoveel rommel in huis is ook rommel in hun hoofd en in hun leven. Ze hebben er zelf last van (vanwege allergieën bijvoorbeeld), en overzien het niet. Dat zorgt voor stress. En die hebben ze al genoeg. Ze hoeven heus niet van de grond te kunnen eten, maar dagelijks te laat komen op je werk omdat je je sleutel in de bende niet kunt vinden zorgt weer voor andere en naardere problemen. Hetzelfde geldt voor het niet op tijd betalen van rekeningen omdat je de brieven kwijt bent... Dus nee, ik leg ze niet mijn normen op, ik wil ze gewoon helpen om te leren zelfstandig te leven. En dat vroegen ze dus zelf, of ik kon helpen, omdat ze er samen niet meer uit kwamen.
Redbulletje is geen trol hoor. En ik snap haar vragen ook wel. Blijkbaar lukt het je zoon en zijn vriendin (nog) niet om samen te wonen. Wellicht ook omdat ze allebei een diagnose hebben. En er is niet goed uitgezocht welke hulp er kan worden ingeschakeld nu het zo overduidelijk niet lukt. Dus waarom zo snel uit huis gegaan, want ze zijn nog best jong.
Best heftig, maar het is hun leven en hun huis, ik snap dat het voor jou mij en anderen miss zorgwekkend kan zijn, maar miss moeten ze het zo zelf leren, als het voor hun nu even zo werkt dan is dat fijn, dan is het niet fijn dat wanneer je op jezelf woont dat iemand dan even de planning gaat maken..
Ik bedoel dat niet vervelend naar jou hoor to ik begrijp je zorg heel goed. Maar hee, laat het zo voor hoe hun het willen, na een tijdje gaan ze zich vanzelf ergeren aan dat het rommelig is, ze niks kunnen terug vinden of er nog steeds niks aan het huis is gebeurd. Dit moeten ze vanuit hun zelf willen, als ze dat zelf niet doen en het word aangespoord door een ander ben ik bang dat het zonde van je tijd is en het de kortste keren weer hetzelfde uitziet..
Als ze zelf op een punt komen dat ze zich irriteren aan hoe het er thuis uitziet en er niks gebeurd.. dan gaan ze uiteindelijk toch zelf wel de handen uit de mouwen steken, of zelfs jou om hulp vragen.
Voor nu lijkt het niet hun prioriteit te zijn al is het wel iemand anders zn prioriteit.
Ik lees dat ze best voor hulp openstaan, maar zien ze dit ook echt als probleem zelf of is het aangekaart?
Miss even loslaten net als vogeltjes en ze zelf naar je toe laten komen wanneer ze je nodig hebben?
Want hoe ik het nu lees lees ik dat het niet lukt door hun huidige situatie, maar het wel zou lukken om eraan te beginnen wanneer ze daar achter staan en wanneer hun situatie wat beter is, zou het dan ook zijn dat de taken hun niet lukken?
Dit is trouwens geen oordeel hoor, ik typ van wat ik nu een beetje opvang uit het verhaal maar dat hoeft niet te kloppen hoor, jij weet inmiddels t best hoe de situatie is.
Jonagold schreef op 30-09-2021 om 15:15:
Miriam, ik heb helemaal geen eisen. Aan mijzelf heel veel
Dat is allemaal waar (en dat gaat voor iedereen op), maar jij bent er niet om hen voor die problemen te behoeden.
Dat moeten ze zelf doen.
Of laten.
Het kan vervelend zijn, maar er zijn er miljoenen die er hun hele leven mee leven.
Jonagold schreef op 30-09-2021 om 15:15:
Miriam, ik heb helemaal geen eisen. Aan mijzelf heel veel
Sorry ik lees hier nu dat ze zelf om hulp vroegen, dan vind ik het idd terecht wat je doet en er voor hun bent, meer kun je eigenlijk ook niet echt doen, ik probeer met je mee te denken maar ik kan nu ook even op niets komen wat je nog meer zou kunnen doen.
Ik heb eerlijk gezegd niet zo'n zin om te 'verdedigen' dat ze op zichzelf wonen. Daar heeft iedere jongvolwassene toch gewoon recht op?
Vriendin en haar ouders zijn geen lekkere combi. Ik vermoed dat pa en dochter erg op elkaar lijken. Zij heeft een veel jonger broertje, dat een baby was toen zij begon te puberen. Die puberteit was heel heftig (denk comazuipen en rijden zonder rijbewijs). Die ouders kunnen daar niet mee omgaan (snap ik tot op zekere hoogte best) en hebben haar het huis uit gezet toen ze 18 werd. Zij is toen een tijdje bij ons geweest, en samen hebben wij voor haar een fijne kamer gevonden. Alleen vond ze alleen zijn die eerste nacht ook wel heel spannend, dus zoon is daar gaan slapen en niet meer terug gekomen. Dat had ik zelf graag anders gezien, ik vond hem ook zeker nog niet voldoende voorbereid op zelfstandig wonen. Maar twee volwassenen, verliefd, die kun je toch godsonmogelijk verbieden om samen te gaan wonen??
Dit voor wat betreft een uitleg/reactie op Bulletje.
Rachel, voor jou hetzelfde antwoord als op MLavell: ik dring niks op, ze hoeven aan geen enkele eis van mij of wie dan ook te voldoen, maar ze willen zelf graag hulp. En die geef ik (en man) met liefde, maar ik vind het daardoor geen gezonde relatie. Ze zijn volwassen, ze moeten het zelf gaan doen. Bovendien merk ik na dit jaar dat mijn enthousiasme ook wel een beetje afneemt. Steeds bijspringen/bijsturen/helpen is prima, maar na een maand zijn we weer terug bij af. Beetje dweilen met de kraan open. Dat gaat voor mijn gevoel schuren. Daarom zouden we allemaal blij zijn met ondersteuning door een professional. Een buitenstaander is toch anders dan je eigen ouders. Vreemde ogen dwingen nou eenmaal. Bovendien vinden ze van zichzelf dat ze falen. Ik gun ze een succeservaring!
Jonagold schreef op 30-09-2021 om 15:08:
Lollypopje legt het allemaal heel goed uit! Precies, die drempel die ze iedere keer weer over moeten. 'Gelukkig' herken ik het allemaal van mezelf, dus ik begrijp ze heel goed. Ik heb het alleen veel mindere mate, en een man die erg gestructureerd is (voor de beeldvorming: wij doen thuis (!) aan Kanban, met post-its met taken op de huiskamerdeur
).
Ginevra, ik zie dat ik nog niet op jouw vraag gereageerd heb. We hebben al verschillende keren met ze gezeten om overzichten en schema's te maken, maar als er niet iemand naast staat om ze aan te sporen doen ze er dus niks mee. Wij zijn zeker bereid om ze te helpen, dat doen we ook en meer dan ik al beschreven heb. Maar ze zijn volwassen, ze en wij willen graag af van die ouder-kind-relatie. Bovendien, vreemde ogen dwingen nou eenmaal..
Redbulletje: ben jij een troll of zelf nooit jong geweest??
Ik ben tot halverwege de 20 thuis blijven wonen en ik heb ook ASS.
Miriam, dat weet ik, dat hele volksstammen zo leven en het ermee moeten doen. Alleen, dat zijn niet mijn kinderen. Ik hoop ze te behoeden voor afglijden naar werkloos, schulden, andere ellende. Ik zie dat ze nu samen worstelen, er niet uitkomen maar dat wel graag willen, en ik denk dus graag mee. En ik help ze als ze erom vragen.
Ze zijn volwassen voor de wet met hun 19 en 21, maar we weten allemaal dat hersenen nog wat langer dan dat nodig hebben om uit te rijpen. Zeker als er etiketjes in het spel zijn. Dus nee, ik ga niet met mijn armen over elkaar toe zitten kijken hoe ze afglijden, maar ik zoek naar een manier om ze, zonder dat ik daar als moederkloek naast hoef te staan, kan begeleiden naar wél zelfstandig wonen zonder grote problemen.
Naast dat ik dat niet wil omdat ik van ze hou, en ze graag gelukkig zie, ben ik voorstander van voorkomen in plaats van (proberen te) genezen. Dat kost de overheid (en jou dus ook) vele malen minder geld en bespaart veel leed.
Misschien heb je er overheen gelezen, maar vriendin is intussen depressief. Ik ben bang voor hoe ver ze misschien af kan glijden. Ze heeft in haar 19 jaar niet heel veel positiefs over zichzelf geleerd. Als ze moet afgaan op haar ervaringen denk ik niet dat ze heel erg vooruitziet naar nog 80 jaar zo door moeten...
Mijn zoon heeft een ambulant begeleider via een stichting https://www.wender.nl/
Zij regelen ook alles rondom inkomen ed.
Als ze beiden tijdelijk niet in staat zijn tot huishouden is het ook mogelijk om een aantal uur huishoudelijke hulp via de WMO te regelen. Dat kunnen zij ook doen.
Zoon heeft Oa ook ADD.
Jonagold schreef op 30-09-2021 om 15:15:
Miriam, ik heb helemaal geen eisen. Aan mijzelf heel veel
Even praktisch, werkt bij mijn zoon met vergelijkbare problemen:
Vaste plekken. Een sleutelplankje, postbakken, medicijndoos, tas voor glasbakspul, wasmanden etc.
Daarnaast hebben we de plekken waar zich zooi opstapelt, weggehaald of een andere functie gegeven. Met een te grote eettafel schuif je de rommel even aan de kant als je hem wil gebruiken, kleiner is overzichtelijker want je moet er sneller iets mee. Een stoel die een berg wordt, is geen stoel. Die kan beter de deur uit. Een mooie nieuwe lamp op het hoektafeltje voorkomt dat dat weer een verzamelplek wordt. Dichte dozen bovenop de kast, idem. Zulk soort dingen. En ter compensatie één duidelijke plek voor 'ik weet het niet, het komt ooit wel'.
En prullenbakken op de plekken waar de meeste afval blijft liggen. Veel prullenbakken dus 
Kost amper wat bij IKEA. Als je niet met je chipszakken naar de prullenbak kan, breng de prullenbak dan naar je chipszakken!
dat is opzich een hele goede optie, professionele hulp, ik denk dat dat voor jullie allemaal een stuk fijner gaat zijn.
En excuus ik las inderdaad later dat ze zelf om hulp vroegen, en ik vind het prachtig hoe je er voor hun bent ! Ook voor haar hoe je haar zo geholpen hebt, dat vind ik echt een prachtmoeder🧡
Ik kan me voorstellen dat dit heeel zwaar op je weegt, niet alleen dat je ze helpt maar ook de zorgen die je meedraagt. Ik vind dat je het heel goed doet, ook dat je zoon zelf de keuze hebt gelaten om zelf te kiezen wat hij wou en dat was bij haar blijven. Al vond je het idee niet prettig heb je hem toch vrij gelaten in zijn keuze en dat vind ik heel goed, want zo heb ik persoonlijk het meest geleerd. En heb ook het idee dat je juist daardoor je zoon dicht bij je hebt gehouden ( de band en het contact)
Het klinkt alsof het heel erg chaotisch is in hun hoofd en dan kun je inderdaad nog zo vaak helpen maar zoals je zegt lukt het hun niet om die orde bij te houden. Ik denk dan ook dat professionele hulp ze inderdaad erg kan helpen, miss ook met praten en orde in hun hoofd krijgen.
Mensen zeggen vaak orde om je heen orde in je hoofd. Maar die orde kun je om je heen niet houden als het in je hoofd nog chaotisch is. Ja sommige mensen krijgen rust in hun hoofd als het schoon is om hun heen, maar dat betekend niet dat het het geval is dat je hoofd zich automatisch opruimt als je omgeving op geruimd is.
Dus idd professionele hulp ook om miss eerst in hun hoofd te ordenen. Ze voelen zoveel op hun afkomen en hebben voor hun gevoel geen houvast nu, het is teveel. Dus miss idd stap voor stap en vooral ook mentaal zodat ze leren voor zichzelf stappen te maken naar een rustiger hoofd en zo dus ook een rustigere omgeving wat ze dan ook zelf kunnen onderhouden.
Ik hoop ook het beste voor hun, en heb het idee dat dit allemaal wel goed gaat komen, ze hebben een zetje nodig wat jij al heel goed doet en hopelijk ook professionele hulp, ook de vriendin vooral want die is depressief en iedereen weet dat je dat niet zomaar van je afwuift, ik ben blij om te lezen dat jullie er voor haar zijn geweest meen ik oprecht, ik spreek uit ervaring.
Ik hoop dat ze zo geholpen kunnen worden Zodat ze dan uiteindelijk samen kunnen genieten van hun plekje En gelukkig zijn, met een goede toekomst.
Jonagold schreef op 30-09-2021 om 15:44:
Miriam, dat weet ik, dat hele volksstammen zo leven en het ermee moeten doen. Alleen, dat zijn niet mijn kinderen. Ik hoop ze te behoeden voor afglijden naar werkloos, schulden, andere ellende. Ik zie dat ze nu samen worstelen, er niet uitkomen maar dat wel graag willen, en ik denk dus graag mee. En ik help ze als ze erom vragen.
Ze zijn volwassen voor de wet met hun 19 en 21, maar we weten allemaal dat hersenen nog wat langer dan dat nodig hebben om uit te rijpen. Zeker als er etiketjes in het spel zijn. Dus nee, ik ga niet met mijn armen over elkaar toe zitten kijken hoe ze afglijden, maar ik zoek naar een manier om ze, zonder dat ik daar als moederkloek naast hoef te staan, kan begeleiden naar wél zelfstandig wonen zonder grote problemen.
Naast dat ik dat niet wil omdat ik van ze hou, en ze graag gelukkig zie, ben ik voorstander van voorkomen in plaats van (proberen te) genezen. Dat kost de overheid (en jou dus ook) vele malen minder geld en bespaart veel leed.
Misschien heb je er overheen gelezen, maar vriendin is intussen depressief. Ik ben bang voor hoe ver ze misschien af kan glijden. Ze heeft in haar 19 jaar niet heel veel positiefs over zichzelf geleerd. Als ze moet afgaan op haar ervaringen denk ik niet dat ze heel erg vooruitziet naar nog 80 jaar zo door moeten...
Samen met haar blijven trekt jouw zoon toch ook verder naar beneden? Ik vond het leven mentaal al zwaar genoeg in die jaren van opleiding volgen en starten met werken. Had daar echt geen eigen huishouden bij getrokken die eerste jaren. Laat staan een toxische relatie.
Lizzyliz schreef op 30-09-2021 om 15:20:
Redbulletje is geen trol hoor. En ik snap haar vragen ook wel. Blijkbaar lukt het je zoon en zijn vriendin (nog) niet om samen te wonen. Wellicht ook omdat ze allebei een diagnose hebben. En er is niet goed uitgezocht welke hulp er kan worden ingeschakeld nu het zo overduidelijk niet lukt. Dus waarom zo snel uit huis gegaan, want ze zijn nog best jong.
'Had je maar niet ...' is geen oplossing hè. Ook kinderen met autisme en ADD worden volwassen en verlangen naar zelfstandigheid. Dat dat dan niet helemaal volgens het boekje verloopt is op zich logisch maar geen reden om ze maar weer terug te slepen naar het ouderlijk huis. Bovendien is het zeer de vraag of het in het ouderlijk huis zo soepel verliep allemaal. Dat kende waarschijnlijk weer ook problemen, al dan niet in de relatie tussen ouders en kinderen.
Ik heb zelf ADD en mijn kinderen ook en ik vind de omschrijving van Lolly heel treffend. Er zit een hele rare, vervelende blokkade in mijn handelen waar ik vaak de vinger niet achter kan krijgen. En ik heb ook zo'n autometafoor: mijn accu is kapot. Als ik op gang ben, loopt het redelijk soepel maar als de motor is uitgevallen, kom ik heel slecht weer in beweging. Tegen de tijd dat ik dan weer in beweging ben, snap ik echt niet meer wat me bezielde toen ik hangerig was en nergens toe kon besluiten. Maar als het weer zover is, kom er evengoed weer niet gemakkelijk uit.
Ik kom zelf ook niet goed uit dat aspect wat M Lavell noemt. Moet het omdat het verwacht wordt of omdat het goed voor je is? Ook daar is wat moeilijk de vinger achter te krijgen. Er zit zeker ook iets achter van 'normaal' willen zijn, bepaalde dingen gewoon willen kunnen. Dat loopt over in: omdat ik dit niet gewoon kan, kunnen dingen die ik wíl ook niet. Een heel concreet voorbeeld: ik heb wel eens een tijdje geprobeerd als ZZP-er aan de slag te komen en daar zaten héle leuke kanten aan. Maar het 'selfstarter'-aspect nekte me. Mijn hoofd werkt gewoon niet mee. Dat is dan heel frustrerend. Daar komt bij: je vóelt je ook ook gewoon echt helemaal niet fijn. Als ik passief tussen de opgestapelde klussen zit, is dat niet omdat ik het zo naar mijn zin heb maar omdat ik vast zit. Vaak heb ik ook hoofdpijn en een wazig, zwaar hoofd. Een vriendin van mij heeft chronische vermoeidheid. Daar vergelijk ik het wel eens mee: je moet maar afwachten wanneer je helder bent en voor hoe lang, wat je in die tijd gedaan krijgt, of dat genoeg is. Het is ook een frustrerend leven want vaak wíl je meer dan je kunt. Er komen slaapproblemen bij en dus vermoeidheid. De achterstallige klussen veroorzaken nog meer onrust. Als je niet uitkijkt, gaat het van kwaad tot erger. Vroeger, toen ik dat nog véél slechter in banen kon leiden en de achterstallige klussen en zorgen zich opstapelden, bracht dat ook flinke angsten met zich mee ('ik kan het niet, het lukt me niet, het leven!') en een enkele keer werd ik echt bang om 'gek' te worden, psychotisch, omdat het allemaal zo oncontroleerbaar werd. Dat is gelukkig nooit gebeurd. Ik werd op den duur wel depressief. Alsof ik op een gegeven moment dan noodgedwongen maar uitschakelde. Het brengt al met al veel machteloosheid en frustratie met zich mee. Ik denk dat laisser faire dus niet zonder meer de beste oplossing is. Maar verwachtingen helpen bijstellen en het leren accepteren dat er door frustratie heen geleefd moet worden, moet zeker ook gebeuren. Ik denk wel dat professionele hulp in de regel beter werkt dan mensen die dichtbij je staan. Een professional heeft meer afstand en maakt zich minder zorgen. Er is vaak denk ik ook minder schaamte en weerstand bij de hulpvrager. En als die er al zijn, is dat gemakkelijker te overwinnen. Ik zou dus zeker voor begeleiding gaan om de jongelui op weg proberen te helpen. Gebruiken ze medicatie trouwens? Dat is zeker ook het overwegen waard. Het is zeker geen wondermiddel maar het scheelt een slok op een borrel. Mijn paniekklachten zijn bijvoorbeeld vrijwel verdwenen sinds ik methylfenidaat slik. Dat is niet helemaal wat je ervan verwacht maar ik ben er evengoed wél blij mee!
Succes Jonagold! Het is een hele zorg om dat zo van een afstand te zien gebeuren 
Jonagold schreef op 30-09-2021 om 15:15:
Miriam, ik heb helemaal geen eisen. Aan mijzelf heel veel
Dit vind ik wel zorgelijk. Rommel tot daar aan toe, maar een werkgever is echt niet oneindig geduldig, ook niet bij labels. En dat hoeft ook niet, want van een volwassene mag je en moet je kunnen verwachten dat die op tijd komt (uitzonderingen als een lekke band of vertraagde trein daargelaten). Rekeningen niet betalen betekent boetes en aanmaningen en risico op schulden, al helemaal als een van de twee het werk kwijt raakt.
Ik denk dat een coach ze best zou kunnen helpen, maar dan moet die coach niet alles voor hun gaan doen, maar ze leren het zelf te doen en bij te houden en dan een beetje de vinger aan de pols houden. Ik hoop dat ze dat van een vreemde dan wel aan kunnen nemen en dat die niet maandelijks opnieuw moet beginnen.
Ik begrijp wel wat lolly bedoelt met die drempel. Ik heb dat zelf ook wel een beetje. Maar mij lukt het wel om mezelf uiteindelijk bij elkaar te rapen en iets te doen. Met man en kind erbij gaat dat trouwens beter dan toen ik nog alleen woonde omdat ik met man afspreek wie wat doet en er dan iemand is die dan ook verwacht dat het gedaan wordt.
@Jonagold, ik vind dat je het fantastisch doet: Helpen maar niet opdringen, ik lees geen oordelen maar oprechte wens om zoon en vriendin te helpen én het toch zoveel mogelijk als volwassenen te behandelen.
Ik denk wel dat dit boven jullie hoofd gaat groeien. Zij willen zelf hulp, vriendin gaat al naar psycholoog en psychiater. Maar praktische hulp is er nog niet ( behalve jullie dan). Ik zou een ambulant hulpverlener adviseren. Ze moeten dit inderdaad zelf aanvragen bij de WMO. De psycholoog van vriendin kan evt ook verwijzen naar de WMO en onderbouwen waarom dit nodig is.