Dochter is eigenlijk altijd kwaad
Beste allemaal,
Ik hoop hier eigenlijk wat tips te kunnen krijgen. Misschien zijn er wat mensen die het een en ander herkennen.
Onze dochter is 9 jaar. Hoogbegaafd en hooggevoelig, dus behoorlijke pittige combinatie. Buitenshuis is ze eigenlijk meestal vrij lief (ze weet precies wat men van haar verwacht) maar thuis is het vertrouwd en dan veranderd ze altijd snel in een draak. Ze is de drempel nog niet over of ze is al kwaad. We kunnen nog zo ons best doen, maar er is eigenlijk weinig goed. Mijn dochter (en wij) hebben wel hulp, maar het blijft ontzettend vermoeiend. Ik blijf meestal geduldig en begripvol, maar soms heb ik het helemaal gehad. Mijn man vindt het nog lastiger (hij kan helemaal niets goed doen in haar ogen) en wordt er vaak heel verdrietig van.
Mijn dochter reageert heel sterk op prikkels. Ze kan ook sterk tegen dingen opzien. Die opgekropte angst/overprikkels reageert ze op ons af. Bij de aanvallen van haar praten we er altijd over, maar vaak weet ze gewoon niet wat er speelt. Ze kan dan een hele dag moeilijk doen over niets. Het begint in de ochtend en ze klaagt door tot de avond. Door de jaren heel hebben we wat trucjes ontdekt (samen even wat doen, haar juist zelf laten kiezen, met rust laten, wegsturen, etc), maar op sommige dagen werkt helemaal niets. Extra moeite veranderd soms zelfs in nog meer woede bij haar. Ze heeft veel hobby’s en die helpen soms, maar vaak zorgen ze ook juist weer voor meer frustratie (ze moet paardrijden op een stom paard, bij zangles moet ze alleen maar stomme opdrachten doen, haar tekeningen mislukken allemaal, we hebben net het verkeerde lekkers in huis, etc.). Ze heeft ook altijd veel wensen, maar ook daarin meegaan werkt vaak averechts. Ze is bijvoorbeeld dol op mooie kleding, bestelt online iets, maar dan valt het bij thuiskomst eigenlijk altijd enorm tegen.
Momenteel heeft ze vakantie en ziet ze als een berg op tegen de eerste schooldag (voor de vakantie is er iets vervelends gebeurt met een vriendin). Ze zit toch al zeker een week daardoor slecht in haar vel. Praten en samen oplossingen verzinnen helpt niet. Ik heb ook school en de therapeut ingeschakeld, maar het blijft maar spoken bij haar.
Iemand tips? Ik hoor het heel graag. Heel erg bedankt!
Ooooo wat herkenbaar. En ow wat vermoeiend.
Maar je moet nog wel even van 9 jaar is wel heel jong. Ik bedoel, menig volwassene weet zich niet te beheersen bij tegenslag of (een gang van) zaken die niet aan verwachtingen voldoen.
Wat ons hielp was de verwachtingen boven water krijgen. Heb je weer het verkeerde lekkers in huis, komt van de onuitgesproken trek in iets.
Bij lekkers is dat eenvoudig: geef haar 1 x in de week een budget voor lekkers dat zij dan mag kiezen voor in huis. Zo kan dat ook met eten gaan: laat haar 1 keer in de week bepalen en koken.
Sowieso is betrekken en verantwoordelijkheid geven in de gang van zaken een mooie manier voor haar om wat meer vat te krijgen en tegelijkertijd meer begrip over dat wat je vooruit kunt zien en regelen.
Dus niet alles voor haar doen (we doen zo ons best) maar haar meer laten doen. Hoe zou jij het willen, hoe moeten we dat aanpakken denk je..
Tegelijkertijd moet je haar ook leren dat wat jij doet niet haar manier is en andersom. Mijn stokpaardje: Nu gaat het zo, want ik ben verantwoordelijk en op een andere manier snap ik het niet. Je moet ook gewoon zeggen wat je voelt. Dat je je gekwetst voelt, dat je het vermoeiend vindt dat ze nooit tevreden lijkt.
Wat wij hebben gedaan is verhalen gelezen of films gekeken waarin dit soort of verhalen verzonnen waarin duidelijk werd hoe het gedrag van iemand de stemming van iemand anders kan beïnvloeden.
Het blijft een kwestie van lange adem. Maar spreek het uit. Vraag haar eens hoe vader een beetje verlost kan worden van de kritiek. Mag hij 1 dag in de week bijvoorbeeld helemaal niks doen? Of juist alles en op zijn manier? Zou zij een dag in de week haar manier willen?
Mijn zus was/is zo en mijn ouders probeerden ook van alles. Mijn zus was een erg mooi meisje om te zien en ze kon ook goed leren, was bijdehand etc. Ik wou dat mijn ouders haar vroeger gewoon eens flink op haar plaats hadden gezet. Maar omdat ze hoogebegaafd en ook hooggevoelig (voor haar zelf dan, de rest van de wereld kon in de shit zakken) was hadden mijn ouders een soort van ontzag voor haar. Begrens haar, voor haar eigen bestwil want in eerste instantie zullen mensen later door haar betoverd raken maar zich weer van haar afwenden door het prinssesengedrag.
" Ik wou dat mijn ouders haar vroeger gewoon eens flink op haar plaats hadden gezet."
Kijk, die frustratie had ik als kind ook.
Als ouder ben ik er iets genuanceerder mee omgegaan.
De uitbrander moet kunnen. Juist omdat je haar gunt het mens te zijn dat ze is, moet zij dat ook aan jou leren gunnen. Daarom mag "op zijn plaats zetten" of botweg uit je slof schieten. Het geeft je als ouders (en brussen!) op zijn minst de kans om stoom af te blazen.
Maar het helpt niet. Zeker niet als je er eentje hebt die maar van repliek blijft dienen. Je wint het werkelijk niet van iemand die zich aanleert om het laatste woord te willen hebben. Dat gevecht moet je dus zien te voorkomen.
Zodra er een escalatie van argumenten ontstaat kapte ik dat af met autoriteit: Nu, op dit moment, houden we erover op. Later, op een rustiger moment, komen we erop terug.
Dat later kwam dan meestal in de vorm van die verhalen waar ik eerder naar verwees. Of een gedicht. Een indirect middel om te communiceren wat je wil zeggen.
De feitelijke boodschap is eenvoudig: je afkeuring of afwijzing heeft gevolgen voor de stemming van anderen als knikkers op een knikkerbaan.
Zij moet leren om die eerste knikker niet te laten vallen (zich te beheersen) en de kwestie op haar hart op een ander moment, of op een andere manier aan te snijden.
Leef dat voor.
Dag Dora81, veel herkenning hier, in profiel en in hoe het zich uit.
M Lavell heeft al veel gezegd waar ik me helemaal bij aansluit.
Nog een paar aanvullingen: hier veel herkenning in jouw verhaal met mijn oudste en mijn jongste (mijn middelste is uit heel ander hout gesneden).
Oudste en jongste zijn beide in essentie hele angstige, onzekere kinderen. Maar aan de oppervlakte zie je vooral geprikkeldheid en boosheid.
Een paar dingen waar je misschien wat aan hebt:
Het kost veel energie. Accepteer dat je geen gemiddeld kind hebt. Zorg goed voor jezelf.
Mijn oudste zit nu in bovenbouw middelbare school en is heel leuk opgedroogd. Iedere stap meer autonomie die we konden geven, deed dit kind goed. Ook rekening houden met anderen kwam toen echt alsnog. Er blijven moeilijke momenten maar veel minder. Vooral voor kind zelf echt heel fijn. Maar voor ons ook 
.
Jongste is nu 10 en heeft het zwaar. Het helpt mij om dat steeds te zien: het altijd geprikkeld en snel boos zijn, is voor het kind zelf het zwaarst. Wat hier cruciaal is gebleken, is niet boos worden. Kind ervaart onze boosheid als extreem, zelfs als het slechts wat irritatie was in mijn ogen. En kind kan altijd bozer dan wij, en is bereid daar veel verder in te gaan dan wij (destructief), dus die strijd winnen we niet. Dat betekent dus: niet boos worden en geen kritiek leveren. Dat is lastig want je moet wel kunnen corrigeren. Bij ons betekent dit dat correcties altijd emotioneel neutraal moeten. Dat kan ik alleen als ik extreem vroeg grenzen aangeef, voordat mijn eigen irritatie oploopt. Dat lijkt soms overdreven maar werkt hier goed. Ik gebruik de behoeften/emoties van andere gezinsleden als redenen dat dingen niet mogen (dus: verdrietig zijn mag, boos zijn mag, bij mij op schoot zitten mag, maar lang hard huilen/schreeuwen in de woonkamer mag niet, want dan krijgen wij pijn in onze oren). Het is behoorlijk moeilijk om dit te zeggen zonder dat het cynisch klinkt, en intussen ook verdriet/woede wel te erkennen. Als het lukt, werkt het hier. Veel mildheid en warmte doen hier wonderen. Kind is extreem zelfkritisch, dus onze kritiek is olie op het vuur.
Dat hele zelfkritische zag ik nooit zo; het hielp dat psycholoog ons daar op wees. Gezien hoe moeilijk kind vaak rekening houdt met anderen, was zelfkritiek niet de eerste eigenschap die ik bij kind zag . Verklaring psycholoog was dat kind impulsief is (klopt) en ongeduldig (klopt) maar intussen het geweten heeft van een bijna volwassene en zichzelf die eigenschappen dus continu kwalijk neemt. En daarvan ontploft.
Verder was de meest behulpzame tip van psycholoog hier bij jongste: kind loopt cognitief zo ver voor dat kind met alle worstelingen op cognitief niveau hulp zoekt bij ouders: met redeneren, piekeren, argumenten, verklaringen. Wij gingen daar grif in mee want dat leek kind nodig te hebben. Maar kind is emotioneel gewoon net 10 en heeft op dat niveau steun nodig. Sinds wij dat beter begrijpen, gaat het beter. Kind vindt school vaak naar en ondanks allerlei pogingen van ons en school, is dat niet veel beter geworden. Wij waren eindeloos op zoek naar verklaringen en oplossingen. Maar nu erkennen we dat het zo is en knuffelen kind veel, maar praten er zo min mogelijk over. Dat blijkt bij dit kind veel beter te werken. Het scheelt dat kind heel graag knuffelt.
Ken je ' het explosieve kind' van Ross Greene? Het is nogal Amerikaans, en wat extreem, maar wij hebben er toch wel veel aan gehad.
Veel succes en geniet van je intense meisje.
Lastig...ik kon als kind ook heel explosief zijn en van het ene op het andere moment heel boos worden om heel kleine dingen. Mijn ouders moesten daar altijd om lachen waardoor ik nog bozer werd. En me heel erg ongezien, ongehoord en vooral heel onbegrepen voelde. In mijn puberteit werd dit minder en vanaf mijn zestiende was dat wel zo'n beetje voorbij. Ik begrijp nu dat ik bepaalde opgestapelde frustraties niet goed kon duiden en het er dan opeens allemaal uitkwam in de vorm van boosheid.
Ik zou vooral met je dochter in gesprek gaan. Spreek feitelijk of in ik-boodschappen. Ik merk dat je vaak boos bent. Ik vind dat niet fijn, want ik wil graag dat je gelukkig bent. Wat kunnen wij doen om ervoor te zorgen dat jij minder vaak boos bent?
Daarnaast moet ze ook leren dat ze niet altijd haar zin kan krijgen en het soms ook gewoon moet doen met de situatie zoals die is. Dat is niet altijd leuk of makkelijk maar wel de realiteit. En met negen jaar mag dat ook best een keer benoemd worden.
Extra moeite veranderd soms zelfs in nog meer woede bij haar. = negeren en vooral geen extra moeite meer doen om haar beter gestemd te laten raken
Ze heeft veel hobby’s en die helpen soms, maar vaak zorgen ze ook juist weer voor meer frustratie= minder hobby's
(ze moet paardrijden op een stom paard= van paardrijles af of niet meer zeuren over het paard. (Het paard zeurt toch ook niet over haar, dat ze stom is?)
, bij zangles moet ze alleen maar stomme opdrachten doen= van zangles af, is blijkbaar niet leuk genoeg
, haar tekeningen mislukken allemaal= jammer, volgende keer beter!
, we hebben net het verkeerde lekkers in huis= dan eet je maar een boterham of een stuk fruit
, etc.). Ze heeft ook altijd veel wensen, maar ook daarin meegaan werkt vaak averechts. Ze is bijvoorbeeld dol op mooie kleding, bestelt online iets, maar dan valt het bij thuiskomst eigenlijk altijd enorm tegen.= jammer, we sturen het wel terug. Volgende keer gaan we naar de winkel.
En bovenal: geen discussies hierover aangaan. Als haar wat dwars zit mag ze erover praten, maar dat geklaag en gezeur moet afgelopen zijn.
Poezie schreef op 11-05-2021 om 14:20:
Extra moeite veranderd soms zelfs in nog meer woede bij haar. = negeren en vooral geen extra moeite meer doen om haar beter gestemd te laten raken
Ze heeft veel hobby’s en die helpen soms, maar vaak zorgen ze ook juist weer voor meer frustratie= minder hobby's
(ze moet paardrijden op een stom paard= van paardrijles af of niet meer zeuren over het paard. (Het paard zeurt toch ook niet over haar, dat ze stom is?)
, bij zangles moet ze alleen maar stomme opdrachten doen= van zangles af, is blijkbaar niet leuk genoeg
, haar tekeningen mislukken allemaal= jammer, volgende keer beter!
, we hebben net het verkeerde lekkers in huis= dan eet je maar een boterham of een stuk fruit
, etc.). Ze heeft ook altijd veel wensen, maar ook daarin meegaan werkt vaak averechts. Ze is bijvoorbeeld dol op mooie kleding, bestelt online iets, maar dan valt het bij thuiskomst eigenlijk altijd enorm tegen.= jammer, we sturen het wel terug. Volgende keer gaan we naar de winkel.
En bovenal: geen discussies hierover aangaan. Als haar wat dwars zit mag ze erover praten, maar dat geklaag en gezeur moet afgelopen zijn.
jeetje, ik schrik hier een beetje van. Hiermee ga je geen discussie aan maar leer je haar ook niets. En een flinke ruzie zou het ook nog wel eens kunnen veroorzaken. Eigenlijk straf je haar naar mijn idee met deze suggesties. Op een nare manier ook wel.
Natuurlijk is grenzen stellen goed (en sommige zaken maar gewoon laten lopen qua pick your battle), en vooral benoemen wat het met jou als ouder doet.
Libertine schreef op 11-05-2021 om 16:43:
[..]
jeetje, ik schrik hier een beetje van. Hiermee ga je geen discussie aan maar leer je haar ook niets. En een flinke ruzie zou het ook nog wel eens kunnen veroorzaken. Eigenlijk straf je haar naar mijn idee met deze suggesties. Op een nare manier ook wel.
Natuurlijk is grenzen stellen goed (en sommige zaken maar gewoon laten lopen qua pick your battle), en vooral benoemen wat het met jou als ouder doet.
Waarom zou je met een 9-jarige die zeurt om het zeuren een discussie aan moeten gaan? Je wil dat het zeuren om niets stopt.
Poezie schreef op 11-05-2021 om 18:22:
[..]
Waarom zou je met een 9-jarige die zeurt om het zeuren een discussie aan moeten gaan? Je wil dat het zeuren om niets stopt.
vaak zit achter zeuren iets anders. Ongemak, angst, handelingsverlegenheid. Iets. Lijkt me zinniger daar achter te komen ipv een kind van 9 de mond te snoeren met de verkapte mededeling dat ze zeurt.
Libertine schreef op 11-05-2021 om 18:27:
[..]
vaak zit achter zeuren iets anders. Ongemak, angst, handelingsverlegenheid. Iets. Lijkt me zinniger daar achter te komen ipv een kind van 9 de mond te snoeren met de verkapte mededeling dat ze zeurt.
Of een gebrek aan grenzen. Wat ik schreef was een terugkoppeling die je kunt doen om haar te laten nadenken over hetgeen ze waarover zeurt. Waarschijnlijk gaat ze toch liever op het "stomme" paard lessen i.p.v. niet meer te gaan bijvoorbeeld. Daarnaast is het niet leuk om een paard waar je op mag lessen "stom" te noemen. ook daar mag ze over nadenken.
Het kan goed zijn dat ze alleen maar moe is. Ze moet leren om dat aan te geven i.p.v. te zeuren over van alles en nog wat. De oplossing zit hem er niet in om haar daar een podium voor te geven.
Libertine schreef op 11-05-2021 om 18:27:
[..]
vaak zit achter zeuren iets anders. Ongemak, angst, handelingsverlegenheid. Iets. Lijkt me zinniger daar achter te komen ipv een kind van 9 de mond te snoeren met de verkapte mededeling dat ze zeurt.
Hier ben ik het mee eens. Interveniëren op gedrag (oh? gezeur? nou dan krijg je dat toch niet? of: pakken we je hobby af) zal misschien helpen om het 'zeuren' van het kind in te dammen. Maar er zit natuurlijk wat achter. Kind wordt ergens niet in gezien.
Wat ik dan weer met Poezie eens ben, is een iets zoeken waardoor ze leert te uiten wat er dan wel is. Maar ik zou dat wat milder doen, anders begrijpt ze het niet, voelt ze alleen maar gestraft en nog niet gezien.
MRI schreef op 11-05-2021 om 22:50:
[..]
Hier ben ik het mee eens. Interveniëren op gedrag (oh? gezeur? nou dan krijg je dat toch niet? of: pakken we je hobby af) zal misschien helpen om het 'zeuren' van het kind in te dammen. Maar er zit natuurlijk wat achter. Kind wordt ergens niet in gezien.
Wat ik dan weer met Poezie eens ben, is een iets zoeken waardoor ze leert te uiten wat er dan wel is. Maar ik zou dat wat milder doen, anders begrijpt ze het niet, voelt ze alleen maar gestraft en nog niet gezien.
Ik heb met mijn posting helemaal niet bedoeld om te zeggen dat alles maar afgepakt moet worden waar ze over zeurt. Je moet het haar wel als optie voorleggen zodat ze erover na kan denken. Ik vind het namelijk erg respectloos om zo ontevreden te doen over dit soort zaken.
Verder ben ik van mening dat er alleen discussie gevoerd kan worden als er argumenten zijn. In dit geval zijn die er niet.
Poezie schreef op 12-05-2021 om 00:19:
Verder ben ik van mening dat er alleen discussie gevoerd kan worden als er argumenten zijn. In dit geval zijn die er niet.
discussie? wat bedoel je?
Ik zou het, denk ik precies zo aanpakken als Poezie schrijft. Het is een heel heldere aanpak. En kan op een heel vriendelijke manier. Haar suggesties zijn logische gevolgen op wat de dochter zegt en doet. Je vindt zangles stom? Prima, dan stop je er mee. Helder toch?
Als je er achter komt dat er iets anders achter zit, wat daar zou ik wél alert op blijven, dan kun je dat toch alsnog bespreken?
